Berfin Bitirim-Muhabir
508 milyon yıl öncesinden bile varlıklarını sürdürdüğü bilinen trilobitler, volkanik madde içinde iyi korunmuş olarak bulundu. Bu fosiller, daha önce hiç görülmemiş detaylarla 3D formda ortaya çıkarıldı. O kadar hızlı fosilleşmişler ki, küçük kabuklar yerinde korunmuş ve ağız parçaları ile iç organlar gibi yumuşak dokular hâlâ açıkça görülebiliyor.
Trilobitler, volkanlardan fırlayan sıcak, yoğun malzeme olan piroklastik akış içinde gömülmüş. Bu akış, bazen saniyede 200 metreye (656 feet) varan hızlara ulaşabilir. Genellikle yolundaki her canlıyı yakar, ancak deniz ortamında bu durum farklılaşabiliyor.
DENİZ SUYUNDA FARKLILAŞAN SICAKLIK
Londra Doğa Tarihi Müzesi'nden Dr. Greg Edgecombe, IFLScience'a verdiği demeçte, "Külün aktığı deniz yüzeyi ölümcül derecede sıcaktı ve evet, en sığ derinliklerdeki hayvanları yakardı" dedi. "Ancak kül, deniz suyuyla karışarak deniz dibinde yaşayan trilobitleri topladıkça, bu karışım su sütunu boyunca külü yeterince soğutmuş olmalı."
Fas'ın Yüksek Atlas Dağları'nda toplanan bu antik harikalar, kül içinde muhteşem şekilde korunmaları nedeniyle "Pompeii" trilobitleri olarak adlandırıldı. İnanılmaz derecede eski olmalarına rağmen, şimdiye kadar bulunan en eski trilobitler değiller.
BİRÇOK FOSİL BULUNDU
Yaklaşık 508 milyon yıl yaşında olan bu fosiller, en eski trilobitlerden daha genç; en eski trilobitler yaklaşık 521 milyon yıl öncesine tarihleniyor. Ayrıca, trilobitlerin eseri olduğu düşünülen ve 528 milyon yıldan daha eski olan Rusophycus adlı iz fosilleri de var.
Ancak, bu nispeten genç fosillerin sergilediği koruma derecesi hâlâ olağanüstü. Dr. Edgecombe, "Örneklerimizi benzersiz ve gerçekten özel kılan şey, eklemlerinin üç boyutlu olarak korunmuş olmasıdır," diye ekledi. "Eklemler düzleşmemiş, yeniden yönlendirilmemiş veya kırılmamış. Hayata yakın pozisyonlarda korunmuşlar. Ve kaya matrisi içinde boşluk olarak korundukları için, onları 3D olarak görmek için tomografik olarak görüntüleyebiliyoruz."
