Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi merkezli 7,7 büyüklüğündeki deprem sırasında Türkoğlu ilçesi Gavur Gölü havzasında iki ayrı noktada devasa büyüklükte alev topuna ilişkin araştırmalar sürüyor.
Yaşanan felaketin ardından bölgede başlatılan çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AA muhabirine, depremin büyüklüğünün 7,7 olsa da şiddetinin 12 civarında hissedildiğini, deprem sırasında zeminin şekil değiştirdiğini, fayın geçtiği yerlerde yanal atımın gerçekleştiğini söyledi.
Ana fay üzerinde yaptıkları incelemelerde 2 metreden 7 metreye kadar atımlar tespit ettiklerini hatırlatan Sözbilir, deprem anında kentin birçok bölgesinden görülen ve adeta gökyüzünü kızıla boyayan alev toplarına ilişkin şöyle konuştu:
"Bu tür olaylar depremler sırasında ve depremlerden hemen sonra gelişen olaylar sınıfına giriyor. Bu olaylar tamamen depremle ilişkili. Bunlar yerin altında deprem sırasına yakın bir zamana geldiğimizde elektrik üretmeye başlar, oradaki yoğun stres nedeniyle ve o elektrik alanları yukarı doğru elektromanyetik alan değişimi şeklinde yer yüzüne kadar ulaşır. Atmosfere geldiklerinde ise atmosferdeki elektriksel güçle karşılaştıklarında da aynı yıldırım çarpması gibi bir elektron etkileşimi olur ve bu şekilde bir ışıma şeklini görürüz. Özellikle 6'dan büyük depremlerde bu tür olayları gözleyebiliriz. Tamamen yeraltındaki elektrikle atmosferdeki elektriğin karşılaşması gibi düşünebiliriz bu olayı. Bu durum depremin şiddetini anlatan bir şey, şiddetinin yüksek olduğu durumlarda ortaya çıkan bir şey. Büyüklük anlamında 6 civarında veya daha üstü durumlar bu tür ışımaların oluşmasına neden oluyor."
Sözbilir, ışımaların genellikle kısa süreli olduğunu ancak bazı durumlarda uzun süreli de kalabildiğini ifade etti.
Fay hattı boyunca yüzeye gelebildiği durumlarda bu tür alev parlamalarının görülebileceğini aktaran Sözbilir, "Tabii ki oradaki atımın durumuna bağlı olarak değişiyor ama 1999 depreminde de bunu gözledik. Daha başka depremlerde de. 2023'teki depremde tamamen yerin altında aşırı derecedeki basınç sonucunda ortaya çıkan olay. Her depremde değil özellikle büyük ölçekli depremlerde oluşur. Yıkım derecesinin başladığı depremlerde. Şimdi Türkiye'de 6 ve üstü büyük depremlerde 6'dan büyük deprem olduğunda can ve mal kaybının başladığı eşik değer o. O eşik değerin üstündeki depremlerde görülebilen bir olay bu." diye konuştu.
