Diyarbakır'ın Çınar ile Mardin'in Mazıdağı ilçeleri arasındaki alanda çıkan anız yangını kontrol altına alındı. Ölü sayısı 6'ya yükseldi. Yangından etkilenen 10’u ağır, 44 kişi ise hastanelere kaldırıldı. Alevlerin arasında kalan çok sayıda büyük ve küçükbaş da telef oldu.
ANIZ YANGINI NEDİR?
Peki anız yangını nedir, nasıl çıkar, anız yangınına sebep olan faktörler nelerdir?
Anız, tarımsal üretim sonucunda biçilmiş olan ekinlerin toprakta kalan kök ve saplarına verilen isimdir. Türkiye’de 1993 yılından beri yasak olmasına rağmen, verimin yüksek olduğu ve saman sıkıntısı olmayan yıllarda, ekinlerin hasadının ardından, tarlada kalan sap ve kökler yakılır. Bu duruma anız yakma denir.
Anız yakma kolay ve çabuk olduğu için pek çok çiftçinin tercih ettiği uygulamadır. Çünkü böylece zararlıların ve çeşitli hastalıkların azaltılacağı, toprağın daha kolay işleneceği ve daha fazla verim alınacağı beklenir. Ancak beklenenin aksine, anız yakmanın yararından çok zararı bulunur.
Anız yangınıyla yüzey toprağının organik maddesi yok olur. Halbuki organik madde, yağış sularının emilmesini ve tutulmasını sağlamak, topaklaşmayı temin ederek erozyonla taşınmayı önlemek ve toprağın havalanmasını sağlamak gibi önemli görevleri bulunur. Bununla beraber strüktür gibi bazı fiziksel parametreler zarar görürken, küresel ısınmaya neden olan bazı gazlar da atmosfere salınır. Anız yakma ve yanlış arazi kullanımını da içeren söz konusu uygulamalar verimli tarım arazilerinin azalmasına ve tarım topraklarının sürdürülebilir verimliliğini yitirmesine neden olmaktadır.
Rutin bir tarımsal uygulama gibi yapılan ve toprak verimlilik unsurlarına uzun vadede ciddi zararlar veren anız yakma yanlış bir uygulamadır.
ANIZ YAKMANIN ZARARLARI
Anız yakmanın zararları sadece bunlarla sınırlı değildir. Anız yakmanın sayısız zararlarından bazıları şunlardır:
1- Anız yangınları toprak içerisindeki faydalı canlıların ve topraktaki organik maddenin yanarak yok olmasına neden olur. Toprak organik maddesi yok edildiğinden, toprak verimliliği azalır, canlılarının beslenme ortamı yok edilir.
2- Anız yakılan toprakta bitkilere yarayışlı besin maddeleri azalmakta ve zamanla toprağın verimliliği düşmektedir. Verimli tarım topraklarımız zamanla verimsiz çorak topraklar haline gelmektedir.
3- Anız yakılması su ve rüzgâr erozyonunu artırmakta, bu nedenle toprağın en değerli üst katmanları rüzgâr ve su ile taşınarak yok olmaktadır.
4- Anız yakma sonucunda doğal denge bozularak zararlı böcekler ve hastalıklar çoğalmaktadır.
