Berfin Bitirim-Muhabir
Antarktika'nın buz tabakasının derinliklerinde, açık okyanustan 260 kilometre uzakta bulunan gizemli yaşam formları, bilim dünyasında büyük bir şaşkınlık yarattı. Britanya Antarktika Araştırma Ekibi, Filchner-Ronne Buz Sahanlığı altında tortu örneği toplamak için yaptıkları kazıda, yaklaşık 900 metre derinlikte bir kayaya rastladı. Daha da şaşırtıcı olan, matkaplarına bağlı kamera sayesinde kayanın üzerinde yaşayan bir canlı topluluğu keşfetmeleriydi.
FARKLI TÜRLER BULUNDU
Bu deniz organizmaları, süngerlere benzer hareketsiz hayvanlardan oluşuyor ve muhtemelen birkaç farklı bilinmeyen türe ait. Yeni bir çalışmada belirtildiği gibi, bu keşif Dünya'daki yaşam hakkında bildiğimiz birçok kuralı altüst ediyor. Önceki keşiflerde benzer Antarktika habitatlarında balıklar, solucanlar ve kriller gibi küçük hareketli leşçiller ve avcılar bulunmuştu. Ancak, bu yeni keşif özellikle şaşırtıcı çünkü hayvanlar hareketsiz olup besinlerini yukarıdan gelen yiyeceklerle filtreleme yoluyla alıyor.
KARANLIKTA YAŞIYOR
Dahası, bu canlılar açık su ve güneş ışığından son derece uzakta, -2,2 °C sıcaklıkta tam karanlıkta yaşıyor. Yeni çalışma, bu topluluğun fotosentez kaynağından 1.500 kilometre uzaklıkta olduğunu tahmin ediyor ve enerji ve besinlerini nasıl elde ettikleri konusunda soru işaretleri yaratıyor.
"Keşfimiz, cevapladığından daha fazla soru ortaya çıkarıyor. Örneğin, oraya nasıl geldiler? Ne yiyorlar? Ne kadar süredir oradalar? Bu canlılarla kaplı kayalar ne kadar yaygın? Bu türler, buz tabakasının dışındaki türlerle aynı mı yoksa yeni türler mi? Ve buz tabakası çökerse bu topluluklara ne olur?" diye soruyor Britanya Antarktika Araştırma Ekibi biyocoğrafyacısı ve baş yazar Dr. Huw Griffiths.
Dr. Griffiths, "Bu keşif, fikirleri farklı bir yöne iten ve bize Antarktika deniz yaşamının inanılmaz derecede özel ve donmuş bir dünyaya şaşırtıcı şekilde adapte olduğunu gösteren şanslı kazalardan biri," diyor.
ÖRNEKLER TOPLANACAK
Bu organizmaların enerjilerini başka yollarla, örneğin buzulların erimesinden veya metan sızıntılarından gelen kemotrofik süreçlerden elde etmeleri mümkün. Bunu öğrenmek için ekibin bu organizmalardan örnek toplaması gerekecek ki bu, uzak konumları göz önüne alındığında kolay bir iş değil.
DAHA ÖNCE DE YAŞAM FORMLARI BULUMUŞTU
Buz sahanlıkları, Antarktika'nın 5 milyon kilometrekarelik kıta sahanlığının yaklaşık üçte birini kaplıyor ve bu alanların çoğu tamamen keşfedilmemiş durumda. Bu keşif, buz sahanlığı altındaki yaşamın daha önce düşündüğümüzden daha yaygın olabileceğini gösterebilir. 2019 yılında bilim insanları, Batı Antarktika buz tabakasının altındaki Mercer Gölü'nde bakteri kolonileri ve daha karmaşık yaşam formları bulmuşlardı.
