UCM'nin 21 Kasım’da verdiği karar sonrası 15 Avrupa ülkesi, mahkemenin kararına saygı duyacaklarını ve tutuklama emrine uymak zorunda olduklarını açıkladılar.
“KARARA UYMAK HUKUKİ ZORUNLULUK”
Uluslararası Ceza Mahkemesi 21 Kasım’da işgalci İsrail Başbakanı Netanyahu ve Savunma eski Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, kararın hukuki bir zorunluluk olduğunu vurgulayarak, Avrupa ülkelerinin bu karara uymalarını istedi. Borrell, "Bu bir siyasi karar değil, bir mahkeme kararıdır ve AB ülkeleri buna uymakla yükümlüdür," dedi. Ayrıca, Gazze’deki insani durumu "cehennem" olarak tanımlayarak, savaş suçlarının cezalandırılmasının önemini belirtti.
AVRUPA ÜLKELERİNDEN DESTEK
Birçok Avrupa hükümeti, UCM'nin kararını destekleyerek tutuklama emirlerinin uygulanması gerektiğini ifade etti. İrlanda, Belçika, Fransa, Slovenya, Danimarka, Hollanda, Finlandiya, İsveç, İsviçre, Portekiz, İspanya, Norveç, Litvanya, Estonya ve Lihtenştayn gibi Avrupa ülkeleri karara destek verdi.
İrlanda Başbakanı Simon Harris, İrlanda'nın UCM'nin çalışmalarına tam destek vereceğini belirtti.
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp ise Netanyahu'nun Hollanda'ya gelmesi durumunda tutuklanacağını açıkladı.
Belçika Başbakan Yardımcısı Petra De Sutter, Avrupa'nın karara uyması gerektiğini ve İsrail ile Ortaklık Anlaşması'nın askıya alınması gerektiğini savundu.
Fransa, İspanya, Slovenya ve diğer ülkeler de UCM'nin kararını destekleyerek Netanyahu ve Gallant'ın tutuklanması gerektiğini vurguladı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Fransa'nın her zaman uluslararası hukuku savunduğunu belirterek, İsrail'in uluslararası hukuk ihlallerini şiddetle kınadıklarını söyledi.
BAZI ÜLKELER KARARA MESAFELİ
Ancak bazı ülkeler, özellikle Almanya ve Çekya, tutuklama kararına karşı temkinli bir yaklaşım sergiledi. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, kararın ülkesinde uygulanabilirliğini incelediklerini ifade ederken, Çekya Başbakanı Petr Fiala kararı "talihsizlik" olarak nitelendirdi.
TARAF ÜLKELER NETANYAHU’YU TUTUKLAMAKLA YÜKÜMLÜ
UCM'nin çıkardığı tutuklama emirlerinin uygulanması mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nün 86. ve 87. maddeleri gereğince taraf ülkelerin yükümlülüğünde bulunuyor.
Statünün 89. maddesi uyarınca Netanyahu ve Gallant'ın UCM'ye taraf herhangi bir ülkeye seyahati durumunda o ülkenin yetkili makamlarının kendilerini tutuklayıp Lahey'deki mahkemeye teslim etmesi gerekiyor.