Berfin Bitirim-Muhabir
Son 10 aydır NASA’nın Curiosity uzay aracı, Mount Sharp’ın yüksek ilgi çeken bir bölgesini araştırıyor. Bu bölge, şiddetli bir su geçmişine dair işaretler taşıyor ve kimyasal analizler, sülfatlar da dahil olmak üzere birçok mineralin varlığını ortaya koydu. Araç hareket ederken bir kayayı yanlışlıkla kırdı ve içinden saf kükürt kristalleri ortaya çıktı.
Mars’ta daha önce saf kükürt hiç görülmemişti. Sülfatlar kükürt içeriyor olsa da, bu moleküllerin oluşumu ile saf kristaller arasında net bir ilişki bulunmuyor. Elemental kükürt kristalleri sadece dar bir koşul aralığında oluşur ve bu koşulların bu bölgede olması beklenmiyordu.
“ÇÖLDE VAHA BULMAK GİBİDİR”
“Saf kükürtten oluşan taşlarla dolu bir alan bulmak, çölde bir vaha bulmak gibidir,” dedi Curiosity’nin proje bilimcisi, NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’ndan Ash Vasavada. “Orada olmaması gerekiyordu, bu yüzden şimdi bunu açıklamamız gerekiyor. Gezegen keşfinin heyecan verici yanı, garip ve beklenmedik şeyler keşfetmektir.”
Curiosity'nin keşfettiği bölge, Gediz Vallis kanalı olarak biliniyor. Bu, Mount Sharp boyunca uzanan ve rover'ın 2014'te bu kabartmaya tırmanmaya başlamasından çok önce ilgi çeken bir alan. Yörüngeden, bilim insanları büyük moloz yığınlarının varlığını görebiliyordu. Ancak bunların nedeni net değildi. Malzemeyi kanal boyunca kaydıran şey heyelanlar mıydı yoksa eski sel suları mıydı?
BİLİM İNSANLARI HEYECANLANDI
Curiosity bu soruya cevap verebildi. Hem su hem de kuru çığlar etkili olmuş. Su tarafından taşınan kayalar daha pürüzsüz ve yuvarlak, kuru çığlar tarafından taşınan kayalar ise köşeli ve keskin. Her iki tür kaya da yığınlar arasında bulunuyor.
“Bu, Mars’ta sessiz bir dönem değildi,” dedi Arizona Tucson’daki Gezegen Bilimi Enstitüsü'nde bilim insanı ve Curiosity’nin Mast Kamerası’nın (Mastcam) baş araştırmacı yardımcısı Becky Williams. “Burada heyecan verici bir miktarda aktivite vardı. Kanal boyunca birden fazla akış görüyoruz, bunlar enerjik seller ve büyük kaya parçaları içeren akışlar.”
Curiosity, Gediz Vallis’i araştırmaya devam ediyor. Aracın sadece hareket ederek bile benzersiz özellikler ortaya çıkarması, burada yürütülen bilimin ne kadar heyecan verici olduğunu gösteriyor.