Boşanma davası, evlilik birliğini sona erdirmek isteyen eşlerden birinin, yasal süreç başlatmak amacıyla mahkemeye başvurmasıyla açılır. Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma, belirli nedenlere dayalı olarak açılabilir ve bu nedenler doğrultusunda anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası olarak yürütülür. Boşanma davası açma sürecinde izlenecek adımlar ve dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıda açıklanmıştır.
Boşanma Davası Türleri
1. Anlaşmalı Boşanma Davası
- Şartlar:
- Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.
- Taraflar boşanma ve nafaka, mal paylaşımı, çocukların velayeti gibi konularda uzlaşmış olmalıdır.
- Taraflar, anlaşmalı boşanma protokolünü imzalamış olmalıdır.
- Avantajları:
- Daha hızlı ve kolay bir süreçtir.
- Genellikle tek celsede sonuçlanır.
2. Çekişmeli Boşanma Davası
- Şartlar:
- Tarafların boşanma ve diğer konularda uzlaşamaması durumunda açılır.
- Evlilik birliğini sona erdirmek için belirli nedenlerin mahkemeye sunulması gerekir.
- Nedenler:
- Türk Medeni Kanunu’nda sayılan özel nedenler (zina, terk, hayata kast vb.) veya genel nedenler (evlilik birliğinin temelinden sarsılması) olabilir.
- Dezavantajları:
- Daha uzun ve karmaşık bir süreçtir.
- Duruşmalar ve delil toplama süreci zaman alabilir.
Boşanma Davası Açma Adımları
1. Boşanma Sebebini Belirleyin
- Özel Nedenler:
- Zina, terk, hayata kast, kötü muamele, akıl hastalığı.
- Genel Nedenler:
- Evlilik birliğinin temelinden sarsılması (şiddetli geçimsizlik).
2. Avukat Tutmayı Değerlendirin
- Boşanma davası, hukuki bilgi ve deneyim gerektirir. Özellikle çekişmeli davalarda bir avukatla çalışmak faydalıdır.
- Anlaşmalı boşanma davalarında da bir avukat, protokolün doğru hazırlanmasına yardımcı olabilir.
3. Gerekli Belgeleri Hazırlayın
- Boşanma Dilekçesi: Dava açma talebinizi ve gerekçelerinizi içeren belgedir.
- Kimlik Fotokopisi: T.C. kimlik numaranızı gösterir.
- Protokol (Anlaşmalı Boşanma için): Tarafların üzerinde uzlaştığı nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konuları içeren resmi belge.
- Deliller (Çekişmeli Boşanma için): Tanık beyanları, yazışmalar, ses kayıtları, fotoğraflar vb.
4. Yetkili ve Görevli Mahkemeye Başvurun
- Yetkili Mahkeme: Eşlerin son 6 ay birlikte yaşadığı yerdeki Aile Mahkemesi.
- Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi.
5. Dava Harçlarını Ödeyin
- Boşanma davası açmak için dava harcı ve dosya masrafları yatırılmalıdır. Bu tutar, dava türüne ve mahkemeye göre değişebilir.
6. Dava Sürecini Takip Edin
- Tebligat Süreci: Dava dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilir.
- Ön İnceleme: Tarafların delilleri ve talepleri değerlendirilir.
- Duruşmalar: Tanıkların dinlenmesi ve delillerin değerlendirilmesi.
- Karar: Mahkeme, boşanma ve diğer talepler (nafaka, velayet, tazminat vb.) hakkında karar verir.
Anlaşmalı Boşanma İçin Örnek Protokol Maddeleri
- Boşanma Kararı: Tarafların evlilik birliğini sona erdirme konusunda anlaşmaya vardıkları belirtilir.
- Velayet: Çocukların velayetinin hangi tarafa verileceği kararlaştırılır.
- Nafaka: Eş ve/veya çocuklar için belirlenen nafaka miktarı belirtilir.
- Mal Paylaşımı: Ortak malların nasıl paylaşılacağı açıklanır.
- Tazminat: Maddi veya manevi tazminat talepleri yer alır.
Çekişmeli Boşanma Süreci
1. Dilekçeler Aşaması
- Davacı taraf dava dilekçesini sunar.
- Davalı taraf, cevap dilekçesiyle iddialara yanıt verir.
- Davacı, "cevaba cevap dilekçesi" sunabilir.
2. Delil ve Tanıkların Sunulması
- Taraflar iddialarını desteklemek için tanık beyanları, belgeler ve diğer delilleri mahkemeye sunar.
3. Duruşmalar
- Hakim, tarafların ve tanıkların beyanlarını dinler.
- Deliller incelenir.
4. Karar ve Temyiz
- Mahkeme, boşanma ve diğer talepler (nafaka, velayet vb.) hakkında karar verir.
- Taraflar, kararı temyiz ederek bir üst mahkemeye taşıyabilir.
Boşanma Davasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doğru Sebeplerle Başvuru Yapın:
- Gerçek dışı iddialar, davanızın uzamasına veya reddedilmesine neden olabilir.
- Delilleri İyi Hazırlayın:
- Özellikle çekişmeli davalarda iddialarınızı destekleyen güçlü deliller sunun.
- Psikolojik Hazırlık:
- Boşanma süreci duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Bir destek ağı oluşturun.
- Avukat Desteği:
- Hukuki sürecin karmaşıklığı nedeniyle profesyonel yardım alın.
Bu Konuda En Çok Merak Edilen Sorular ve Yanıtları
1. Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
- Anlaşmalı Boşanma: Tüm belgeler eksiksizse genellikle 1-2 ay içinde sonuçlanır.
- Çekişmeli Boşanma: Delil toplama, duruşmalar ve itiraz süreçleri nedeniyle 1-3 yıl arasında sürebilir.
2. Boşanma Davası Masrafları Ne Kadardır?
- Dava harcı, dosya masrafları ve avukatlık ücretleri dahil olmak üzere masraflar, dava türüne göre değişiklik gösterebilir. Ortalama olarak 500-5.000 TL arasında değişebilir.
3. Eşimin Onayı Olmadan Boşanabilir Miyim?
Evet, çekişmeli boşanma davası açarak mahkemenin kararıyla boşanabilirsiniz. Ancak, boşanma nedenlerinizi kanıtlamanız gerekir.
4. Boşanma Davasında Tanık Gerekli Mi?
Tanıklar, çekişmeli davalarda önemli bir delil kaynağıdır. Ancak anlaşmalı boşanmalarda tanık gerekmez.
5. Çocukların Velayeti Kime Verilir?
Mahkeme, çocuğun üstün yararını gözeterek velayeti belirler. Çocuğun yaşı, ebeveynlerin ekonomik durumu ve yaşam tarzı bu kararı etkileyen faktörlerdir.