Geçtiğimiz yıl Nisan ayında patlayan devasa bir güneş fırtınası, Dünya'nın manyetik alanının bir bölümünü tamamen yok ederek gezegenin manyetosferini değiştirdi ve ona "kanatlar" kazandırdı. Bu olağanüstü olayın bir sonucu olarak, Güneş ile Dünya arasında geçici olarak iki yönlü bir yol açıldı ve yüklü parçacıkların her iki yönde de hareket etmesine neden olarak her iki kutupta da kuzey ışıklarının oluşmasını sağladı.
Yeni bir çalışmayla bu sıra dışı fenomeni açıklayan araştırmacılar, Dünya'nın genellikle manyetize olmuş güneş rüzgarı içinde Alfven hızı olarak bilinen, manyetik dalgaların plazma içindeki yayılma hızından daha yüksek bir hızla hareket ettiğini belirtti. Sonuç, olarak "süpersonik hızla giden savaş uçaklarının havada ses dalgaları oluşturmasına" benzer bir etki yaratır; Dünya'nın süper-Alfvenik hareketi bir yay şoku üretir.
SOSYAL MEDYADAN AÇIKLADI
NASA, bu olayı X platformunda paylaştığı bir dizi gönderiyle açıkladı ve yay şokunu, "bir teknenin suyu yararak önünde oluşturduğu köpüklü dalgalara" benzetti.
Ancak, bazen Güneş’ten fışkıran düşük yoğunluklu plazma, koronal kütle fırlatması (CME) adı verilen bir tür patlamayla Alfven hızı güneş rüzgarının hızını aşmasına neden olabilir. Bu durum gerçekleştiğinde, yay şoku ortadan kaybolur ve Dünya’nın manyetosferi, tipik "rüzgar gülü benzeri" şeklini kaybederek Alfven kanatları geliştirir.
MANYETİK KALKANIN BİR KISMI DAĞILDI
Çalışma yazarlarına göre, bu kanatlar gezegenimizi CME'nin meydana geldiği Güneş’in bölgesine manyetik olarak bağlayarak, "Dünya’nın plazmasının Güneş’e kaybı için otoyollar" görevi görür.
Ve 24 Nisan 2023'te tam da böyle oldu. Devasa bir CME, kuzey ışıklarının güney ABD'ye kadar inmesine neden oldu. NASA, X platformunda yaptığı paylaşımda, "Fırtınanın ortasındayken, Dünya'nın manyetik 'kalkanının' bir kısmı kısa bir süreliğine dağıldı" diye açıkladı.
İKİ SAAT BOYUNCA GÜNEŞ'TEN PARÇACIKLAR GÖNDERDİ
Ajans, "Yay şoku (geçici olarak) ortadan kalktığında, Güneş'ten gelen manyetik alan -hala Güneş’e bağlı olan- Dünya'nın manyetik alanıyla birleşti" diye devam etti. "Dünya'nın manyetik alanı tarafından yakalanan parçacıklar aniden dağıldı"
"Başka bir deyişle, Güneş'ten Dünya'ya olan tek yönlü akış aniden iki yönlü hale geldi: Yaklaşık iki saat boyunca, Dünya da Güneş'e parçacıklar gönderiyordu!... Eğer süper bir görüşe sahip olsaydınız, gezegenimizden gelen parçacıkların Güneş’in atmosferiyle çarpıştığını, hatta Güneş’te bir kuzey ışığı bile görebilirdiniz."
