BİLİM, TEKNOLOJİ

Çin’in Üç Boğaz Barajı, Dünya'nın dönüşünü etkileyebilir

Çin'in Hubei eyaletinde yer alan dünyanın en büyük hidroelektrik santrali Üç Boğaz Barajı, kütle dağılımındaki değişimlerle Dünya'nın dönüşünü etkileyebileceği iddialarıyla gündemde. NASA'nın araştırmalarına göre, barajın su kapasitesi, gün uzunluğunu ve kutup konumunu etkileyebilir. Uzmanlar, iklim değişikliği gibi faktörlerin de benzer etkilere yol açtığını vurguluyor.

Çin'in Hubei eyaletinde yer alan ve dünyanın en büyük hidroelektrik santrali olan Üç Boğaz Barajı, devasa bir altyapı projesi olarak dikkat çekiyor. Barajın, Dünya'nın dönüşünü etkileyebileceği yönündeki iddialar ise düşündüğünüzden daha az saçma olabilir.

Yangtze Nehri üzerinde inşa edilen bu dev baraj, üç yakın boğazdan su akışını kullanarak türbinleri döndürüp enerji üretiyor. 2005 yılında NASA'nın paylaştığı bir yazıda, büyük doğal afetlerin Dünya'nın dönüşünü nasıl etkilediği ele alındı. Örneğin, 2004'teki Hint Okyanusu depremi, Dünya'nın kütle dağılımını değiştirerek gün uzunluğunu 2.68 mikrodetik kısaltmıştı.

DİKKAT ÇEKİCİ BİR DURUM

NASA bilim insanı Dr. Benjamin Fong Chao, Üç Boğaz Barajı'nın 40 kilometreküp (10 trilyon galon) su tutma kapasitesine sahip olduğunu belirtiyor. Bu kütle değişimi, teorik olarak gün uzunluğunu 0.06 mikrodetik artırabilir ve Dünya'nın kutup konumunu yaklaşık 2 santimetre kaydırabilir. Bu etkiler, büyük depremlerle kıyaslandığında az olsa da, insan yapımı bir yapı için oldukça dikkat çekici.

DÜNYA'YI YAVAŞLATABİLİR

İnsanların, iklim değişikliği gibi başka yollarla da Dünya'nın dönüşünü etkilediği biliniyor. Küresel ısınma nedeniyle kutup buzullarının erimesi ve tropikal denizlerin yükselmesi, kütle dağılımında değişimlere yol açıyor. Bu durum, günlerin biraz daha uzun olmasına ve Dünya'nın dönüş hızının yavaşlamasına neden olabilir.

Her ne kadar bu etkiler günlük yaşamda pek hissedilmese de, atom saatleri gibi hassas zaman ölçüm cihazları için sorunlar yaratabilir. Bilim insanları, önümüzdeki on yıl içinde bir negatif leap second (59 saniyelik bir dakika) eklenmesi gerektiğini savunuyor.