Ege Denizi'nde 28 Ocak'tan bu yana süren sismik hareketlilik, Santorini Adası'nın kuzeydoğusunda yoğunlaştı. Yüzlerce deprem meydana gelirken, yer bilimciler bölgede bir volkanik patlama ihtimaline dikkat çekti. Uzmanlara göre Santorini'deki aktif volkanın patlaması, yalnızca yerel etkiler yaratmayacak, küresel ölçekte kuraklık ve ekonomik krizlere yol açabilecek.
Büyük Tehlike: Volkanik Patlama Sonrası Kuraklık
TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, "Santorini Adası'ndaki volkanın patlaması durumunda tsunami ve depremler görülebilir. Ancak asıl büyük olay, bunun küresel ölçekte bir kuraklık yaratmasıdır. Geçmişte büyük volkan patlamaları, dünyada sıcaklık düşüşlerine ve büyük su kıtlıklarına sebep olmuştur," dedi.
Prof. Dr. Yaşar, 1991 yılında Filipinler’deki Pinatubo Yanardağı'nın patlamasının dünya genelinde hava sıcaklığını 0,5 derece düşürdüğünü ve Türkiye'nin barajlarının boşalmasına neden olduğunu hatırlattı. "Türkiye tarihinde ilk kez Bulgaristan’dan elektrik satın almak zorunda kaldı. Benzer bir senaryo, Santorini’deki volkan patladığında da yaşanabilir," ifadelerini kullandı.
Atlantis Efsanesi ve Santorini'nin Geçmişi
Antik çağlarda ticaretin merkezi olan Santorini, MÖ 1600’lü yıllarda büyük bir volkan patlaması sonucu büyük ölçüde sular altında kaldı. Batık kent Atlantis’in Santorini ile bağlantılı olduğu iddiaları tarihçiler arasında halen tartışma konusu. Ancak bilim insanları, bu volkanın 10 bin yılda patlayan en büyük volkanlardan biri olduğunu belirtiyor. Yeni bir patlama, ekonomik kriz, su kıtlığı ve tarımsal üretimde ciddi düşüşlere yol açabilir.
Türkiye ve Bölge Ülkeleri İçin Risk Büyük
Ege Denizi'nde süren deprem hareketliliğinin, Türkiye'nin batı kıyılarında tsunami riskini de artırdığı belirtiliyor. Prof. Dr. Naci Görür, "Özellikle Aydın ve Muğla kıyılarında yaşayanlar, olası bir tsunamiye karşı tedbirli olmalı. Deniz tabanındaki sarsıntılar, kıyı şeridinde aniden yükselen dalgalar oluşturabilir," uyarısında bulundu.
Yeraltı Suları ve Su Kıtlığı Riski
Prof. Dr. Yaşar, olası bir volkan patlaması durumunda 3-4 yıl sürecek bir kuraklık yaşanacağını öngörüyor. "Volkanlar patladığında atmosfere büyük miktarda kül ve gaz salar. Bu da güneş ışınlarının dünyaya ulaşmasını engelleyerek yağışları azaltır. Yeraltı sularının korunması bu yüzden kritik öneme sahip," dedi. Türkiye'de 550 bin kuyu bulunduğunu, bunların 120 bininin kaçak olduğunu belirten Yaşar, su kaynaklarının bilinçsiz kullanımının büyük bir felakete yol açabileceğini vurguladı.
Santorini'de Patlama Olursa Ne Olacak?
-
3-4 yıl sürecek küresel bir kuraklık bekleniyor.
-
Tarım üretimi ciddi şekilde zarar görebilir.
-
Su krizi ve ekonomik çöküş ihtimali artabilir.
-
Türkiye ve Avrupa'da enerji ve gıda fiyatları yükselebilir.
-
Ege sahilleri tsunami riskiyle karşı karşıya kalabilir.
Bilim insanları, Santorini’deki hareketliliğin yakından takip edilmesi gerektiğini belirtiyor. Ege Denizi'nde artan sismik hareketlilik, büyük bir doğal afetin habercisi olabilir mi? Önümüzdeki günlerde gelişmeler dikkatle izlenmeye devam edecek.