KÜLTÜR SANAT

Elinde bıçak tutan balina figürünün gizemi! 303 tane bulundu...

Peru'nun Nazca bölgesinde, yapay zeka kullanılarak yapılan yeni bir çalışmada, bıçak tutan bir katil balina tasvir eden dev bir geoglif keşfedildi. Bu buluş, 303 yeni geoglif arasında yer alırken, araştırmacılar, antik Nazca halkının gizemli sanat eserlerinin anlamını araştırmaya devam ediyor.

Peru'nun çölünde bir katil balinanın elinde bıçak tutarak tasvir edildiği dev bir geoglifin bulunması, araştırmacıları şaşırttı. Nazca bölgesinde yapılan yeni bir çalışmada, yapay zeka (YZ) sistemi kullanılarak keşfedilen bu tasvir, 303 yeni geoglif arasında yer alıyor. Bu geoglifler arasında kesik başlar ve insan kurbanı sahneleri de bulunuyor.

1940'lı yıllardan bu yana keşfedilen ikonik Nazca Çizgileri, Güney Amerika'nın en popüler turistik cazibe merkezlerinden biri haline gelirken, pek çok arkeolog, tarihçi ve antropologun zihinlerini meşgul etti. Daha önce, Pampa bölgesinde insanları, hayvanları ve diğer şekilleri temsil eden toplamda 430 geoglif tanımlanmıştı.

TAŞ YERLEŞTİREREK OLUŞTURULDU

Bu geogliflerden 50'si, taşların çıkarılarak daha açık renkli toprağın ortaya çıkarılmasıyla oluşturulan "hat-tipi" daha büyük çizgiler olarak kategorize edilirken, geri kalan 380'i "yükseklik-tipi" olarak adlandırılan daha küçük görüntülerdir. Yükseklik-tipi geoglifler, yere taş yerleştirerek oluşturulmuştur ve genellikle daha küçük oldukları ve bazı taşların yüzyıllar içinde kaybolmuş veya aşınmış olması nedeniyle daha zor görünür.

En eski geogliflerin M.Ö. 100 civarında yapıldığı düşünülüyor ve birçok geoglif artık ilk hallerinden oldukça silik. Nazca Pampa, büyük bir alan olduğundan, geleneksel arkeolojik çalışmalarla tüm geoglifleri belirlemek oldukça uzun ve zahmetli bir süreç oluyor.

KORKUTUCU ORCA TASVİRİ

Yeni bir çalışma yazarları, hava fotoğraflarındaki solmuş geoglifleri tanımlamak için bir yapay zeka programı geliştirdi. Algoritma, yükseklik-tipi geogliflerin soluk izlerini tespit etme konusunda özellikle başarılı oldu ve 300'den fazla daha önce tanımlanmamış sanat eserini keşfederek bilinen tasarımların sayısını neredeyse iki katına çıkardı.

Yazarlar, yükseklik-tipi geogliflerin ana motiflerinin insanlar, evcil hayvanlar ve insan kurbanı sahneleri olduğunu belirtiyor. Bu daha küçük geogliflerin %81,6'sı bu tür figürleri tasvir ederken, korkutucu bir orca da bu tasvirler arasında yer alıyor.

Diğer taraftan, hat-tipi geogliflerin %64'ü vahşi hayvanları tasvir ediyor. Bu daha büyük çizgilerin ortalama uzunluğu 90 metre iken, yükseklik-tipi geoglifler ortalama 10 kat daha kısa.

HAC YOLCULUKLARI VURGUSU

Bu dev eski çizimlerin yorumlanmasına yönelik çabalarda, yazarlar hat-tipi motiflerin, pre-Hispanik Cahuachi Tapınağı'na giden bir hac yolunun ortalama 34 metre yakınında bulunduğunu buldular. Bu nedenle, Nazca toplulukları tarafından bu dev figürlerin, kutsal yolculukları boyunca ritüellerin gerçekleştirildiği tören alanları olarak inşa edilmiş ve kullanılmış olabileceği düşünülmektedir.

Yazarlar, “Hat-tipi geogliflerin ana motiflerinin vahşi hayvanlar olduğunu göz önünde bulundurursak, bu hayvanlarla ilgili ritüel etkinliklerinin hac yolculukları sırasında gerçekleştirilmesi muhtemeldir.” diye yazıyorlar.

Buna karşın, yükseklik-tipi geoglifler genellikle belirli bir yere gitmeyen ve topluluk yol ağına dahil olmayan gayri resmi patikaların yakınında yer alıyor. Yazarlar, bu daha küçük sanat eserlerinin "insan aktiviteleri hakkında bilgi paylaşımı yapmak amacıyla" oluşturulduğunu öne sürüyor.

“Patikalardan yükseklik-tipi geoglifleri tekrar tekrar gözlemlemek, bu sahnelerle ilgili insan etkinlikleri hakkında bilgi paylaşımını kolaylaştırmış olabilir.” ifadelerini kullanıyorlar.

Ancak, orca ve bıçağın bu bağlamda nasıl bir yer tuttuğu hâlâ bir muamma olarak kalıyor.