Boğaz iltihaplanması, hemen hemen herkesin hayatında bir dönem karşılaştığı, ancak çoğu zaman yeterince ciddiye almadığı bir sağlık sorunudur. Çoğu insanın “soğuk algınlığı” ya da “nezle” diye geçiştirdiği bu durum aslında, basit bir boğaz ağrısından çok daha fazlasıdır. Bademciklerin (tonsilit) ve yutak bölgesinin (farenjit) enfekte olması, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak yine de, bu rahatsızlık hakkında yeterince bilgi sahibi değiliz. Hadi gelin, boğaz iltihaplanması nedir, nasıl tedavi edilir, ne zaman endişelenmeliyiz, hep birlikte detaylıca inceleyelim.
Boğaz iltihaplanması nedir?
Boğaz iltihaplanması, tıp dilinde “farenjit” ya da “tonsilit” olarak adlandırılan, bademcik ve yutak bölgesinin enfekte olmasıdır. Çoğu zaman, bu enfeksiyonlar virüsler nedeniyle ortaya çıkar. Ancak, bakteriyel enfeksiyonlar da oldukça yaygındır, özellikle beta hemolitik streptokok bakterisi, bu tür enfeksiyonların başını çeker. Bu bakteriler, ciddi komplikasyonlara yol açabilecek enfeksiyonlar yaratabilir. Nasıl bulaşır diye soracak olursanız, yanıt oldukça basittir: tükürük, öksürük ve hapşırık ile havada asılı kalan mikroskobik damlacıklar sayesinde.
Belirtiler ve bizi uyaracak olanlar
Boğaz iltihaplanması, her bireyde farklı belirtiler gösterebilir. Ama genel olarak, ilk fark edeceğiniz şey boğazınızdaki o rahatsız edici ağrıdır. Yutkunmak daha zor hale gelir, dilinizdeki her hareket sizi rahatsız eder. Ama işin kötü tarafı, sadece ağrı ile kalmaz; ateş, halsizlik, burun akıntısı, öksürük ve hatta kulak ağrıları da bu rahatsızlığın eşlikçileri arasında yer alabilir. Özellikle bakteriyel enfeksiyonlarda yüksek ateş ve titreme sıkça görülür. Eğer boğazınızdaki ağrı günlerce geçmiyorsa ve bunun üzerine ateşiniz yükselmeye başlamışsa, kesinlikle bir doktora başvurmalısınız.
Boğaz iltihaplanmasının nedenleri
Boğaz iltihaplanmasının en yaygın nedenleri, virüsler ve bakterilerdir. Virüs kaynaklı enfeksiyonlar, çoğu zaman bağışıklık sistemimizin desteğiyle kısa sürede iyileşirken, bakteriyel enfeksiyonlar daha ciddi sorunlar yaratabilir. Örneğin, Streptococcus pyogenes bakterisi, özellikle çocuğu olan ailelerin korkulu rüyasıdır çünkü bu bakteri tedavi edilmezse kalp, böbrekler ve eklemler gibi organlarda kalıcı hasarlara yol açabilir.
Boğaz iltihaplanması nasıl tedavi edilir?
Boğaz iltihaplanmasının tedavisi, enfeksiyonun kaynağına göre değişir. Eğer virüs kaynaklı bir enfeksiyon varsa, doktor genellikle sadece semptomları hafifletmeye yönelik tedavi önerir. Bol sıvı tüketmek, dinlenmek, tuzlu suyla gargara yapmak ve nemli bir ortamda bulunmak bu süreçte size yardımcı olabilir. Ancak bakteriyel bir enfeksiyon söz konusuysa, durum biraz daha ciddi boyutlara ulaşabilir. İşte burada antibiyotik tedavisi devreye girer. Penisilin gibi antibiyotikler, özellikle streptokok kaynaklı enfeksiyonlar için sıkça tercih edilen tedavi yöntemleridir.
Ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler de doktor önerisiyle kullanılarak, hastanın rahatsızlığını hafifletebilir. Ancak, antibiyotikler kesinlikle sadece doktor kontrolünde kullanılmalıdır.