Hz İbrahim denilince akla “ihlâs” gelir
Allah Kur’an’da Hz. İbrahim’i ve onun soyunu katıksızca ahireti düşünüp anan ihlâs sahipleri olarak tarif eder: “İbrahim’i, İshak’ı ve Yakub’u da hatırla. Gerçekten Biz onları, katıksızca (ahiretteki asıl) yurdu düşünüp-anan ihlâs sahipleri kıldık” (38/Sad, 45-46) Peygamberleri ve samimi iman sahiplerini diğer insanlardan ayıran en temel özelliklerden biri, onların dünya hayatına dair bir beklenti içinde olmaksızın sadece Allah’ın rızasını ve ahireti kazanmak için ciddi bir çaba içinde olmalarıdır. İhlâs sahibi bir mümin, yaptığı işler ve ibadetlerle sadece Allah’ın sevgisini, hoşnutluğunu, takdirini ve dostluğunu hedefler. İbrahim (a.s.) Allah’a olan bağlılığı, teslimiyeti ve ihlâsıyla da müminler için güzel bir örnektir.
Hz. İbrahim denilince akla “tevhid mücadelesi” gelir
Hz İbrahim denilince, “Lâ ilâhe illâllah (Allah’tan başka ilâh yoktur)”a davet eden bir Tevhid mücadelesi gelir aklımıza. Anlayışları körelmiş, kalpleri taşlaşmış Nemrut ve kavmine karşı iman mücadelesi gelir aklımıza: “…Ey kavmim! Ben sizin (Allah’a) ortak koştuğunuz şeylerden uzağım. Çünkü ben yüzümü gökleri ve yeri yoktan yaratan Allah’a çevirdim ve ben O’na ortak koşanlardan değilim.” (6/En’am, 78–79) “(Resûlüm!) Onlara İbrahim’in haberini de naklet. Hani o, babasına ve kavmine: Neye tapıyorsunuz? demişti. “Putlara tapıyoruz ve onlara tapmaya devam edeceğiz” diye cevap verdiler.” (26/Şurâ 69-71)
İbrâhim’in (a.s.), babasının ve kavminin taptığı putlara karşı mücâdele ettiği ve bir tek Allah inancını savunduğu; Ay’a, Güneş’e, yıldızlara ve çeşitli putlara tapmanın mânâsız olduğunu, hiç kimseye fayda veya zarar vermesi mümkün olmadığını belirtmiştir. (29/Ankebut Suresi, 16-17) Hz. İbrahim, putlara tapan kavmi karşısında tek başına tevhid mücadelesini sürdürmüş ve şirke karşı gereken tavrı, putları kırarak ortaya koymuştur.
Hz. İbrahim denilince akla “tefekkür” etmek gelir
Hz. İbrahim denilince, tefekkür etmek gelir aklımıza. “(Hz İbrahim) Gece, üstünü örtüp bürüyünce bir yıldız görmüş ve demişti ki: ‘Bu benim rabbimdir.’ Fakat (yıldız) kayboluverince: ‘Ben kaybolup-gidenleri sevmem’ demişti. “Ardından ay’ı, (etrafa aydınlık saçarak) doğar görünce: ‘Bu benim rabbim’ demiş, fakat o da kayboluverince: ‘Andolsun’ demişti, ‘Eğer Rabbim beni doğru yola erdirmezse gerçekten sapmışlar topluluğundan olurum.” “Sonra güneşi (etrafa ışıklar saçarak) doğar görünce: ‘İşte bu benim rabbim, bu en büyük’ demişti. Ama o da kayboluverince, kavmine demişti ki: ‘Ey kavmim, doğrusu ben sizin şirk koşmakta olduklarınızdan uzağım.” “Gerçek şu ki, ben bir muvahhid olarak yüzümü gökleri ve yeri yaratana çevirdim. Ve ben müşriklerden değilim.” 6/En’âm, 76 Hz İbrahim, bu şekilde tefekür etmenin önemini göstermiştir.
Hz. İbrahim denilince akla “cesaret” gelir
Hz. İbrahim’in babası put yapıp satan biri olmasına rağmen, babasına bile karşı çıkmıştır. “Hani İbrahim, babası Azer’e (şöyle) demişti: “Sen putları ilahlar mı ediniyorsun? Doğrusu, ben seni ve kavmini apaçık bir sapıklık içinde görüyorum.” (6/En’âm,74) Hz İbrahim, putlara tapan bir kavim içinde olmasına rağmen kavminin yanlış yaptığını onlara göstermek için, bütün putları kırmış ve baltayı en büyük putun üstüne asmış. Hz. İbrahim, kavminden gelecek büyük tepkiyi göze alacak kadar cesurdur. (21/Enbiyâ, 51-71) Bu, bütün Müslümanların örnek alması gereken bir durumdur.