KDK'ye başvuran bir vatandaş, fahri trafik müfettişleri tarafından delilsiz ve keyfi şekilde ceza yazıldığını öne sürdü. Başvuru üzerine KDK, konuyu değerlendirmek üzere İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünden bilgi aldı.
FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLİĞİ SİSTEMİ VE İHLALLER
Alınan bilgilere göre, trafik kural ihlallerinin çoğu polis bulunmayan bölgelerde gerçekleşiyor. Bu noktada fahri trafik müfettişliği uygulamasının, sürücülerde her an denetlendikleri algısını yaratarak trafik güvenliğine katkı sunduğu ifade edildi.
2020-2024 yılları arasında düzenlenen 5 milyondan fazla ceza tutanağının yüzde 1-2’si, yapılan itirazlar sonucu sulh ceza hakimlikleri tarafından iptal edildi. İstatistiklere göre en sık düzenlenen cezalar; araçta cep telefonu kullanımı, kırmızı ışık ihlali, hatalı şerit değiştirme ve emniyet kemeri takmama gibi ihlallerden kaynaklandı.
MEVZUATTAKİ EKSİKLİKLER VE TARTIŞMALAR
KDK’nin değerlendirmesinde, mevcut mevzuatta fahri trafik müfettişlerinin ceza tutanaklarını fotoğraf veya görüntüyle delillendirmesine dair bir zorunluluk bulunmadığı belirtildi. Bu durumun, bazı sürücüler tarafından itiraz konusu edildiği ve kamuoyunda tartışmalara neden olduğu vurgulandı.
Kurum, delilsiz düzenlenen ceza tutanaklarının keyfi uygulamalara yol açabileceğine dikkat çekerek, şu tavsiyede bulundu:
Fahri trafik müfettişliği uygulamasının daha etkili ve verimli işlemesi için teknolojik imkanlardan faydalanılmalı.
Düzenlenen ceza tutanaklarına yönelik denetimler yalnızca şekil yönünden değil, esas yönünden de kapsamlı yapılmalı. Fotoğraf ve görüntü gibi delillerin zorunlu hale getirilmesi değerlendirilmeli.
EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN YANIT
KDK’nin kararının ardından Emniyet Genel Müdürlüğü, tavsiyenin mevzuat değişikliği çalışmaları kapsamında değerlendirileceğini bildirdi.