Kira Artışı Nedir?
Kira artışı, kira sözleşmesi devam ederken, kira bedelinin yasal sınırlar çerçevesinde yeniden belirlenmesi işlemidir. Kira artışları, hem konut hem de iş yerleri için geçerli olup yasal düzenlemelere bağlıdır.
Kira Artışı Yasal Sınırları (2024)
Türkiye'de kira artışları, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde düzenlenmektedir. 2024 yılı için kira artışlarına getirilen temel düzenlemeler:
-
Konut Kira Artışları:
- Konut kiralarında, 2024 yılı için kira artış oranı %25 ile sınırlandırılmıştır. Bu oran, sözleşmenin yenilendiği yıl boyunca geçerlidir.
-
İşyeri Kira Artışları:
- İşyeri kiraları için TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) 12 aylık ortalaması esas alınır. İşyerleri için %25 sınırı uygulanmaz.
-
TÜFE Oranı:
- Yasal kira artış oranı, genellikle Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalamasına göre belirlenir.
Kira Artışı Nasıl Hesaplanır?
Kira artışı, mevcut kira bedelinin yasal sınırlarla çarpılmasıyla hesaplanır. İşte örnek bir hesaplama:
Örnek Hesaplama:
- Mevcut Kira: 5.000 TL
- Yasal Artış Oranı: %25 (2024 yılı sınırı)
- Yeni Kira Bedeli:
5.000TL×(1+0.25)=6.250TL5.000 TL \times (1 + 0.25) = 6.250 TL5.000TL×(1+0.25)=6.250TL
Yeni kira bedeli, 6.250 TL olacaktır.
Kira Artışı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Sözleşme Süresi:
- Kira artışı yalnızca sözleşme yenileme tarihinde yapılabilir. Yıl ortasında ek artış talep edilemez.
-
Yasal Sınırların Aşılmaması:
- Ev sahipleri, yasal sınırların üzerinde artış talep edemez. Bu durumda, kiracılar mahkemeye başvurabilir.
-
Karşılıklı Anlaşma:
- Ev sahibi ve kiracı, yasal sınırlar çerçevesinde anlaşarak kira artışı yapabilir.
-
Artış Şartlarının Yazılı Olması:
- Kira artışı, kira sözleşmesinde açıkça belirtilmelidir.
Kira Artışı Yapamama Durumları
-
Devletin Getirdiği Sınırlar:
- 2024 yılında olduğu gibi, devletin belirlediği üst sınırlar artış oranını etkiler.
-
Kiracının Hakları:
- Kiracı, yasal olmayan bir artış talebini reddedebilir ve mahkemeye başvurabilir.
-
Sözleşmenin Hükümleri:
- Sözleşmede kira artışına dair hüküm yoksa, artış oranı yalnızca yasal sınırlara göre yapılabilir.
Ev Sahibi ve Kiracı Hakları
Ev Sahibi Hakları:
- Kirayı yasal sınırlar içinde artırma hakkına sahiptir.
- Yasal artış oranına uyulmadığı durumda, mahkeme yoluyla artış talep edebilir.
Kiracı Hakları:
- Yasal sınırların üzerindeki artış taleplerini reddedebilir.
- Haksız artış durumunda tüketici hakem heyetine başvurabilir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Kira artışı nasıl yapılır?
Kira artışı, sözleşme yenileme tarihinde TÜFE oranlarına veya yasal sınır olan %25'e göre yapılır.
2. 2024 yılında kira artış oranı nedir?
2024 yılında konut kira artış oranı %25 ile sınırlandırılmıştır.
3. İşyeri kiralarında artış oranı nasıl belirlenir?
İşyeri kiralarında artış, TÜFE 12 aylık ortalamasına göre yapılır ve %25 sınırı uygulanmaz.
4. Kira artışına itiraz edebilir miyim?
Evet, yasal sınırların üzerindeki artış taleplerine karşı itiraz edebilir ve mahkemeye başvurabilirsiniz.
5. Kira artışını belirleyen yasa nedir?
Kira artış oranları, Türk Borçlar Kanunu kapsamında düzenlenir.