Alaska'nın kar yengeçleri son yıllarda büyük bir nüfus çöküşü yaşadı. 2018 ile 2021 yılları arasında 10 milyar yengecin kaybolduğu ve daha fazla kaybın yaşanacağı belirtiliyor. NOAA Fisheries tarafından yapılan yeni bir çalışmada, bu kitlesel ölüm olayının yüzde 98'den fazla bir olasılıkla insan kaynaklı olduğu sonucuna varıldı.
Araştırmalar, Bering Denizi'ndeki kar yengeçlerinin ani çöküşünün, insan kaynaklı iklim değişikliğinin neden olduğu ekolojik bir dönüşümden kaynaklandığını ortaya koydu. Bu dönüşüm, güneydoğudaki Bering Denizi'nde koşulların değişmesine bağlanıyor.
KOŞULLAR DEĞİŞİNCE ÖLÜMLER MEYDANA GELDİ
Kar yengeçleri, soğuk koşullara uyum sağlamış durumda. Genç yengeçler, deniz buzu eridiğinde geride kalan 2°C'den düşük sıcaklıktaki su tabakası olan "soğuk havuzlar"da olgunlaşır. Bu tabaka, yırtıcılardan korunmalarına yardımcı olarak genç yengeçlerin huzur içinde gelişmesini sağlar. Ancak, bu soğuk havuzlar hızla küçülüyor, bu da popülasyon üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor. Sıcaklıkların artması, bu durumu değiştiriyor.
GELECEKTE DAHA FAZLA DEĞİŞİKLİK OLACAK
Araştırmanın baş yazarı ve Alaska Balıkçılık Bilim Merkezi'nin Kodiak Laboratuvarı direktörü Mike Litzow, “Özellikle dikkat çekici olan, kar yengeçlerinin çöküşüyle ilişkilendirilen bu boreal koşullarının, mevcut iklimde (1.0°–1.5° ısınma oranı) [1.8-2.7°F] sanayi öncesi döneme göre 200 kat daha olası olduğudur” dedi.
Litzow, “Arctic koşullarının, kar yengeçlerinin güneydoğudaki Bering Denizi'nde baskın rollerini sürdürebilmeleri için elverişli olmaya devam etmesi bekleniyor. Ancak bu koşulların gelecekte daha da azalması öngörülüyor” diye ekledi.
10 MİLYAR YENGEÇ YOK OLDU
Geçen yıl yapılan bir çalışmada, 2018 ile 2021 yılları arasında kar yengeçlerinin nüfusunun yaklaşık 10 milyar azaldığı, deniz ısı dalgalarının etkisiyle olduğu belirtilmişti. Önümüzdeki birkaç on yılda sıcaklıkların daha da artması bekleniyor. Yeni araştırma, bu keskin düşüşün, deniz tabanındaki yüksek yaz sıcaklıklarıyla yakından ilişkili olduğunu ve kar yengeçlerinin kritik soğuk havuzlarının azalmakta olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, okyanus ısınmasıyla olumlu yönde tepki veren bir ana yırtıcı olan Pasifik mezgiti ve acı yengeç hastalığındaki artış da tespit edildi.
Sıcaklıkların, hassas ekosistem üzerindeki dramatik etkisi nedeniyle yengeçlerin etkilendiği açıkça görülüyor. Litzow, “Bütün bu faktörlerin birleşimi, kar yengeçlerinin çöküşüne neden oldu” dedi. “Bu faktörlerin hepsi, 1900'lerin başından itibaren insan faaliyetlerinin neden olduğu iklim değişikliği sonucunda ortaya çıktı. Bu, güneydoğudaki Bering Denizi'nde bu sıcak yıllarda geniş çaplı bir boreal koşullara geçişin göstergesidir” diye ekledi.