BİLİM, TEKNOLOJİ

Maymunların Taş Devri! Uzun yıllardır işlevsel olarak aletler kullandıkları öğrenildi...

Bilim insanları, birçok primat türünün de taş aletleri uzun yıllardır çeşitli işlevler için kullandığını ve bu davranışın toplumsal öğrenme yoluyla kültürlerinin bir parçası haline geldiğini keşfetti.

Berfin Bitirim-Muhabir

Uzun bir süre boyunca, insanların taş alet kullanımıyla tanınan tek canlı türü olduğuna inanılıyordu. Ancak bilim camiası, birçok hayvanın da uzun yıllardır çeşitli işlevler için taş kullandığını yeni keşiflerle doğruladı.

Belirli arkeolojik kalıntıların keşfi, bazı primat türlerinin bu alet kullanımını toplumsal öğrenme davranışı olarak benimsediği sonucuna varılmasına yol açtı. İnsanlar gibi, günlük aktivitelerini kolaylaştırmak için taş kullanımı bu türlerin kültürlerinin bir parçası haline gelmiş durumda.

FARKLI TÜRDE ALETLER KULLANIYOR

“Farklı gruplar farklı aletler kullanır. Örneğin bazı şempanze grupları, bir kayayı ‘örs’ üzerine düşürerek fındıkları kırmak için bir ‘çekiç’ olarak kullanır,” diyor Oxford Üniversitesi’nde primat arkeoloğu Katarina Almeida-Warren, Muy Interesante’ye verdiği demeçte.

TAŞ ÇAĞI HAYVANLARI

2007 yılında Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, şempanzeler uzun bir süredir taşları çekiç ve örs olarak kullanmaktadır. Özellikle, bu aletleri 4.300 yıldır kullandıkları gösterilmiştir.

‘Taş Çağı’ kulübüne dahil olan diğer primatlar ise kapuçin maymunlarıdır. Bu tür de son 700 ila 3.000 yıldır bu malzemeyi fındık kırmak için kullanmaktadır. National Geographic’e göre, bu, Afrika dışındaki en eski belgelenmiş insan dışı site olup, Brezilya’daki Sierra de la Capibara Ulusal Parkı’nda yer almaktadır.

KABUKLARI AÇMAK İÇİN KULLANIYORLARDI

Son olarak, Tayland'daki bir plajda keşfedilen taş aletler, geçmişte Birmanya uzun kuyruklu makaklar tarafından kabukları açmak için kullanıldığını yansıtmaktadır. Bu alışkanlık günümüzde aynı yerde sürdürülmemektedir, ancak bu aletlerin yaklaşık 1950 ile 2004 yılları arasında kullanıldığı tahmin edilmektedir.

Onlarca yıllık araştırmalar, bu taş alet kullanımının yalnızca insanlara özgü bir etkinlik olmadığını, aynı zamanda hayvan dünyasıyla da bağlantılı olduğunu göstermiştir. Kuşların yuva yapmak için dal ve çubuk kullanması gibi, primatlar da avlanma ve yiyecek elde etme gibi günlük aktiviteleri için doğadaki unsurları kullanmaktadır.