Yüksek atmosfer, ilginç doğa olaylarıyla dolu ve iletişim ile navigasyon açısından kritik öneme sahip olanlardan biri ekvatoryal plazma kabarcıkları (EPB'ler) olarak karşımıza çıkıyor. Bu kabarcıklar, genellikle gün batımından sonra düşük enlemlerde oluşan, aşırı ısınmış gaz cepleri olarak tanımlanır. Yerküre'nin uzay ile olan bağlantısını etkiledikleri için bu fenomenin tam olarak anlaşılması gerekiyor.
Bu nedenle Mısır üzerindeki dev bir plazma kabarcığı gözlemi başlı başına büyük bir haber olmasa da, gözlemin yapıldığı alan ilginç olarak kabul ediliyor. Her yıl bu bölgede onlarca EPB oluşur, ancak gözlemler genellikle uzaydan ya da yeryüzünden yapılır. Çin Bilimler Akademisi'nden araştırmacılar, bu sefer Güney Çin Denizi'ndeki Hainan Adası'ndan yapılan bir tespiti rapor etti.
RADAR Gİ Bİ ÇALIŞIYOR
Bu gözlem, Çin'in Hainan Adası'na inşa ettiği "Düşük Enlem Uzun Menzilli İyonosferik Radar" (LARID) sistemiyle gerçekleştirildi. LARID, plazma kabarcıklarının oluşturduğu düzensizlikleri izleyebilen bir radar sistemidir. Tıpkı radyo dalgalarının iyonosferdeki plazmaya çarparak dünyaya geri dönmesi gibi, radar dalgaları da bu şekilde kullanılabilir. LARID, bu sinyalleri geri alıp, plazma kabarcıkları tarafından yaratılan değişimleri tespit edebiliyor.
Mısır üzerindeki plazma kabarcığı yeni bir gelişme olmasa da, Çin’den yapılan anlık gözlem oldukça dikkat çekici. Araştırmacılar, bu tür radarlardan oluşan bir ağın bu olayların izlenmesinde devrim yaratabileceğini öne sürüyor.
“Sonuçlar, gelecekte üç ila dört OTH radarından [Ufuk-Ötesi Radar] oluşan düşük enlemli bir radar ağının küresel EPB'leri gerçek zamanlı olarak gözlemleyebilme potansiyelini göstermektedir,” ifadeleriyle duruma açıklık getirildi.
UYDU GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN KULLANILABİLİR
EPB'ler tıpkı hava durumu gibi mevsimden mevsime değişiklik gösterir, ancak hava durumundan farklı olarak güneş aktivitelerinden de etkilenirler – sonuçta bu olaylar uzay havasının bir parçasıdır. Bu kabarcıkları, konum, büyüklük ve zamanlama gibi çeşitli özellikler üzerinden tahmin edebilmek, uydular üzerinde yaşanan büyük aksaklıkları azaltmada hayati önem taşıyabilir.