Bir uçağın, havadaki ses dalgalarının yayılma hızını geçmesine "ses duvarını aşmak" denir. Bu hız eşiği aşıldığında, uçak etrafında şok dalgaları oluşur. Süpersonik hızla seyreden bir uçağın çıkardığı ses, yerdeki gözlemciler tarafından ancak şok dalgası ulaşınca duyulabilir.
Ses hızının üzerine çıkabilen uçaklara süpersonik uçaklar denir ve bu teknoloji, hem askeri hem de sivil havacılıkta büyük önem taşır.
YENİ NESİL SÜPERSONİK UÇAKLAR GELİYOR
Havacılık tarihinde süpersonik uçuşlar yeni bir konu değil. 1976-2003 yılları arasında British Airways ve Air France tarafından işletilen Concorde, süpersonik ticari uçuşların en bilinen örneğiydi. Mach 2 hızına ulaşabilen Concorde, Londra-New York arasını sadece üç saatte tamamlayarak döneminin en hızlı yolcu uçağı olmuştu.
Ancak yüksek yakıt tüketimi, işletme maliyetleri ve 2000 yılında meydana gelen ölümcül kazanın ardından Concorde uçuşları durduruldu.
Şimdi ise Boom Supersonic gibi yeni şirketler, Concorde’un bıraktığı mirası devralarak daha verimli, sessiz ve ekonomik süpersonik uçaklar geliştirmeyi hedefliyor.
SESTEN HIZLI UÇUŞLARIN ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Süpersonik uçuşların ticari havacılıkta yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden biri "sonik patlama" olarak bilinen yüksek ses dalgalarıdır.
ABD, 1970’lerde kara üzerinde süpersonik uçuşları yasakladı. Bu nedenle, yeni nesil süpersonik uçakların tasarımında daha sessiz motorlar ve aerodinamik yapılar öne çıkıyor.
Özellikle NASA ve Lockheed Martin tarafından geliştirilen X-59 projesi, uzun burun yapısıyla şok dalgalarını dağıtarak sonik patlamayı en aza indirmeyi hedefliyor.
BOOM SUPERSONIC VE OVERTURE PROJESİ
Boom Supersonic şirketi, "Overture" adını verdiği yeni nesil süpersonik yolcu uçağıyla ticari uçuşlara yeni bir boyut kazandırmayı planlıyor.
Mach 1.7 hızına ulaşması beklenen Overture, günümüz uçaklarına göre %50 daha hızlı olacak. Planlanan uçuş süreleri arasında:
- New York - Roma: 4 saat 40 dakika
- San Francisco - Tokyo: 6 saat
Ayrıca, çevre dostu bir havacılık için %100 sürdürülebilir havacılık yakıtı kullanılması hedefleniyor.
GELECEKTE SÜPERSONİK UÇUŞLAR YAYGINLAŞACAK MI?
Boom Supersonic ve diğer havacılık şirketleri, yeni nesil süpersonik uçakların daha ekonomik, çevre dostu ve sessiz olacağını iddia ediyor. Ancak Concorde’un da büyük beklentilerle başladığı ancak kârlılık sorunları nedeniyle emekliye ayrıldığı unutulmamalı.
Uzaktan çalışmanın yaygınlaştığı günümüzde, süpersonik uçuşlara olan ihtiyacın ne kadar büyük olduğu tartışmalı bir konu. Ancak teknolojik ilerlemeler, gelecekte sesten hızlı uçakların tekrar ticari havacılıkta yer alabileceğini gösteriyor.
Önümüzdeki yıllarda havacılık endüstrisinde süpersonik uçuşlar bir lüks mü olacak, yoksa seyahatin standart bir parçası mı? Bu sorunun cevabı, Boom Supersonic ve diğer şirketlerin geliştirdiği projelerin başarısına bağlı.
