Görev, uzay aracının gelişimindeki aksaklıklar nedeniyle birkaç yıldır erteleniyordu. Başarılı olması halinde, Elon Musk'ın SpaceX'inin yanı sıra, ISS'e insan taşıyan ikinci özel firma olacak. Boeing'in Starliner uzay aracıyla yapmayı planladığı ilk insanlı uzay yolculuğu bugün ilerleyen saatlerde başlayacak.
NASA son yıllarda aldığı kararlarla, astronot ve kargo taşımacılığı işini ticari uzay firmaları vasıtasıyla yapıyor. Buna örnek olarak SpaceX firması ile NASA arasında yapılan anlaşmalar gösterilebilir.
Bugün gerçekleşmesi planlanan uzay uçuşu Boeing için kritik bir eşik. Zira son dönemde firma, havayolu taşımacılığında gerçekleşen kazalarla baskı altında. Firmanın uzay sektörü de Starliner'ın geliştirilmesindeki zorluklar nedeniyle inceleme altında.
Open Üniversitesinden uzay bilimcisi Dr. Simeon Barber, "Bu Boeing için gerçekten büyük bir gün. Şirket uzay aracı üzerinde o kadar uzun süredir çalışıyor ki, test uçuşlarında birkaç sorun yaşadılar ve bu konuda çok fazla çaba var" yorumunu yaptı.
STARLINER'İN İLK TEST UÇUŞLARI YILLARCA ERTELENDİ
Starliner'ın ilk mürettebatsız test uçuşunu 2015 yılında gerçekleştirmesi planlanıyordu ancak bu, 2019 yılına kadar ertelendi. O gün gelip çattığında ise yazılımdaki hatalar dahili saat arızasına yol açarak iticilerin aşırı ateşlenmesine neden oldu. O kadar çok yakıt tüketildi ki kapsül uzay istasyonuna ulaşamadı.
Ağustos 2021'de ikinci bir girişim planlandı ancak yine Mayıs 2022'ye ertelendi. Bunun sorumlusu olarak tahrik sistemindeki bir sorun gösterildi.
Starliner nihayet Dünya'dan ayrıldığında tüm görevini tamamlamayı başardı ancak daha sonra bazı iticilerin performansı ve aracın soğutma sistemi hakkında endişeler ortaya çıktı. Bu hataların düzeltilmesi ve kabloların ve paraşütlerin güvenliğiyle ilgili ilave sorunların çözülmesiyle bugün ilk insanlı uçuşun yapılması noktasına gelindi.
SPACEX BİR ADIM ÖNDE
NASA, SpaceX ve Boeing'in eski uzay gemilerini devralacağını açıkladığında, her ikisine de benzer bir sözleşme sundu; bu sözleşme kapsamında iki şirket uzay kapsülleri geliştirecek ve ardından altı operasyonel görev için ödeme alacaktı. SpaceX'in sözleşmesi 2,6 milyar dolar değerindeyken Boeing 4,2 milyar dolar aldı. SpaceX, insanlı uçuş testini 2020 yılında gerçekleştirmeyi başardı. Ancak Boeing'in hazır olması bugüne kadar mümkün olmadı. Bu da Boeing'in dört yıl geride olduğu anlamına geliyor.
Öte yandan, köklü havacılık firması Boeing uzay kapsülünü geliştirmek için çok fazla para harcadı. Uzay bilimcisi Dr Barber bu konu hakkında, SpaceX ve diğer start-up'ların teknoloji geliştirme konusunda daha büyük yeniliklere yol açan yeni bir yaklaşıma sahip olduklarını dile getiriyor.
Ayrıca, Boeing'in Starliner uzay aracının fırlatılmasıyla SpaceX ile rekabetin artması ve söz konusu piyasada fiyatların düşmesi bekleniyor.
UZAYA 7 ASTRONOT TAŞIYABİLECEK
Peki, Starliner uzay aracının özellikleri neler? Starliner, arka servis modülüne takıldığında 5 metre yüksekliğinde ve 4,6 metre genişliğindedir. Apollo görevlerinde kullanılan kapsülden daha geniştir. En fazla 7 astronotu taşıyabilen uzay kapsülü muhtemelen rutin olarak sadece 4 astronotla uçuş yapacak. Tekrar kullanılabilir olması ve 10 defaya kadar uçabilmesi amaçlanıyor.
Starliner görevinin astronotları Amerikalı astronotların giydiği önceki nesil uzay giysilerinden yaklaşık yüzde 40 daha hafif ve daha esnek olan Boeing'in mavi renkli uzay giysilerini giyecek. Ayrıca dokunmatik ekrana duyarlı eldivenler de takacaklar, böylece astronotlar uzay aracında tabletlerle çalışabilecek.
Starliner, Dünya'ya dönmeden önce yaklaşık 10 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu'nda kalacak. Dünyaya dönerken denize iniş yapan SpaceX uzay araçlarından farlı olarak Starliner, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısındaki bir yerde karaya inecek.
Her şey planlandığı gibi giderse Starliner, ISS'e düzenli mürettebat görevleri için sertifika alacak. Bir sonraki fırlatma büyük olasılıkla önümüzdeki yılın başında gerçekleşecek ve dört astronotun yanı sıra ekipman ve malzemeler de taşınacak.
