Geçtiğimiz haftalarda, Stonehenge’in Altar Taşı’nın kökeninin daha önce düşünüldüğünden yüzlerce kilometre daha uzakta olduğu ortaya çıkmıştı. Şimdi ise yeni bir çalışma, taşın en olası çıkış noktasını kesin olarak ortadan kaldırarak, bu gizemi daha da karmaşık hale getirdi.
GİZEM DERİNLEŞMEYE DEVAM EDİYOR
Stonehenge, gizemleriyle ünlü birkaç yerden biridir. Ne için inşa edildi? Henüz bilmiyoruz. Taşlar nasıl şekillendirildi? Maalesef söyleyemiyoruz.
Bu soruların çoğu, anıtı oluşturan taşlara odaklanıyor. Taşlar, Stonehenge’in bulunduğu Wiltshire ovasına ait değil, peki oraya nasıl getirildiler? Farklı teoriler var, ancak bu teorilerin temelinde başka bir soru yatıyor: Taşlar aslen nereden geldi?
Uzun bir süre boyunca, bu sorunun cevabı “Galler” olarak düşünülüyordu, en azından inşaatın başlangıcında kullanılan mavi taşlar için. Galler'deki Preseli Tepeleri'nden Wiltshire'a taşınmaları yaklaşık 200 kilometreyi buluyordu, bu da Stonehenge’i, antik dünyada kullanılan malzemelerin taşınma mesafesi açısından neredeyse benzersiz yapıyordu.
Ancak, son araştırmalar bu mesafeyi bile aştığını gösteriyor. Geçen yıl, Stonehenge’in Altar Taşı’nın – anıtın kalbinde yer alan, zemine gömülü ve etrafındaki düz ovaya yaslanmış devasa bir kumtaşı bloğunun – Galler'den değil, İskoçya’dan geldiği ortaya çıktı.
İNANMAKTA ZORLANDILAR
Araştırmacılar bile bu sonuca ilk başta inanmakta zorlandı. Altar Taşı'nın kökeni, birkaç hafta önce yapılan bir çalışmada Kuzeydoğu İskoçya olarak belirlendi. Ancak, Neolitik dönemde bu kadar büyük, yaklaşık 6 tonluk bir taşın İskoçya’dan Wiltshire’a taşınması neredeyse imkansız görünüyordu.
Curtin Üniversitesi Yer ve Gezegen Bilimleri Fakültesi’nde doktora öğrencisi olan ve çalışmanın baş yazarı Anthony Clarke, durumu şu şekilde açıkladı:
“İskoçya'dan geldiğini öğrendiğimizde, ekibim ve ben düşündük: ‘Bu taşı insanlar taşımış olamaz, mesafe çok fazla’. Bu tamamen eşi görülmemiş bir şey.”
Buna rağmen, gizem çözülmüş gibi görünüyordu: Altar Taşı, Britanya’nın en kuzey ucundan, muhtemelen Orkney Adası'ndan gelmişti. Bu taş, tarihçilere göre, Stonehenge’e “diplomatik bir hediye” olarak sunulmuş olabilirdi ve bu egzotik kökeni, anıtın kutsallığını ve gücünü artırıyordu.
TEORİLER ÇÜRÜTÜLDÜ
Bağımsız olarak yürütülen yeni bir çalışma, Altar Taşı'nın Orkney adasındaki ünlü taş çemberlerinde kullanılan taşlarla kesinlikle farklı olduğunu ortaya koydu. X-ışını kırınımı, mikroskopi, çeşitli spektroskopi teknikleri ve ağır mineral analizleriyle yapılan araştırmalar sonucunda, Orkney'deki Stenness Taşları ve Brodgar Halkası ile Altar Taşı arasında hiçbir benzerlik bulunmadı.
Araştırmanın sonuçları “Stonehenge Altar Taşı’nın Orkney anakarasından kaynaklanmadığını” belirtti.
Bu sonuçlar oldukça şaşırtıcı olarak kabul edildi. Çalışmanın ortak yazarı Dr. Rob Ixer, “Herkes Orkney’i ilk sıraya koyardı. Orkney olmalı diye düşünülürdü,” diye konuştu. “Eğer Brodgar taşlarına benzediğini bulsaydık hayat çok daha basit olurdu.”
ARAŞTIRMALAR DEVAM EDİYOR
Buna rağmen, araştırmacılar umutlu. Çalışmanın baş yazarı Richard Bevins, “Ben ve diğer ekip arkadaşlarım, Altar Taşı’nın kuzeydoğu İskoçya’daki tam kaynağını belirlemek için çalışmaya devam edeceğiz,” dedi. Bevins, bu araştırmaların Altar Taşı’nın kökeni hakkında daha fazla ipucu verdiğini belirterek, “Kimyasal analizlerimiz ve tarih belirleme çalışmalarımız, bu büyük gizemi yavaş yavaş çözüyor,” dedi.