Projenin ikinci dijital merkezi, bugün İzmir’in Seferihisar ilçesine bağlı 3 bin nüfuslu Ulamış Köyü’nde açıldı. Yarının Köyleri; yerel ürünlerin pazarını genişletmek, verimi artırmak ve maliyetleri azaltmak üzere, projeye dahil olan köyleri bir dizi dijital araç ve teknolojiyle donatıyor. Verilen eğitimlerin de katkısıyla, genç-yaşlı tüm köy halkına, yeni geçim kaynaklarına kapı açabilecek dijital beceriler edinme olanağı sağlıyor.
İrem Poyraz: Yarının Köyleri, Türkiye’nin en kapsamlı kırsal kalkınma projelerinden biri
Trendyol Grubu Kurumsal İletişim Direktörü İrem Poyraz, Ulamış Köyü’ndeki dijital merkezin açılışında yaptığı konuşmada projenin hedeflerini ve Trendyol açısından önemini şöyle değerlendirdi:
“Hayatın her alanında dijital uçurumun kapatılması Trendyol olarak sürdürülebilirlik vizyonumuzun önemli bir parçası. Yarının Köyleri, Türkiye’nin en kapsamlı kırsal kalkınma projelerinden biri. UNDP ile el ele vererek hayata geçirdiğimiz bu projeyle; kırsal ekonomileri canlandırmayı, kültürel mirası korumayı ve kapsayıcı büyüme için yollar oluşturmayı amaçlıyoruz. Ulamış merkezimizde dijital tarım uygulamaları geçen yıl ağustos ayında başladı ve şimdiden hem maliyetlerden hem de doğal kaynaklarımızdan önemli ölçüde tasarruf sağlandı. Kadınlara katma değerli ürünler geliştirme, çiftçilere dijital tarım uygulamaları, çocuklara robotik eğitimleri vererek projemizde pozitif etkimizi büyütüyoruz. Yarının Köyleri’ni, kapsayıcı bir büyüme ve fırsat eşitliği seferberliği olarak görüyoruz Bu merkezden çıkan ürünleri sadece Türkiye değil, Azerbaycan’dan Almanya’ya, Dubai’den Çek Cumhuriyeti’ne faaliyet gösterdiğimiz tüm pazarlara da ulaştırmayı hedefliyoruz”.
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ise açıklamasında şunları kaydetti: “Trendyol ile ortak amacımız, dijital araçların Türkiye'de kırsal ve kentsel alanlar arasındaki yaşam standartları arasındaki uçurumun kapatılmasına nasıl yardımcı olabileceğini göstermektir. Köylerde üretilen ürünlerinin yaratıcılığını ve ustalığını sergilerken köy halkının gelirlerini ve fırsatlarını iyileştirerek, köyleri gençlerin kaçtığı bir yerden yaşam ve iş için cazip bir seçeneğe dönüştürmeyi umuyoruz."
Girişimin ilk dijital merkezi, Aralık 2023’te Adana’nın Sarıçam ilçesine bağlı Kürkçüler Köyü’nde açılmıştı. Adana ve İzmir’in ardından Sakarya, Diyarbakır ve 2023 depreminden sonra projeye eklenen Hatay’da belirlenen köylerde benzer merkezlerin açılması için çalışmalar sürüyor. Yarının Köyleri projesi ile beş yılda toplam 10 köye Dijital Merkezler kurulacak. Proje kapsamında toplamda 1 milyondan fazla kişiye ulaşılması planlanıyor.
Ulamış’ta uygulamaya geçirilen proje ile Bademler, Düzce, Turgut, İhsaniye ve Çamlı gibi çevre köylerin sakinlerine de erişerek 15 bin civarında bir nüfusun dijital merkezin olanaklarından ve eğitim faaliyetlerinden sürekli olarak yararlanmasını sağlamak hedefleniyor.
Seçilen her köyde, ulusal ve küresel pazarlarda yüksek satış potansiyeline sahip, kendine özgü yerel ürünlerden oluşan bir kısa liste, yol haritalarıyla oluşturuluyor. Bu kapsamda Ulamış için odaklanılacak ürünler arasında enginar, zeytin, karakılçık buğdayı, keçiboynuzu, keçe-kök boya ve iğne oyası yer alıyor. Pazara erişimlerini genişletmek amacıyla yöre halkına, kooperatiflere ve üretici birliklerine uygulamalı ürün geliştirme, çeşitlendirme, sertifikasyon, markalaşma, paketleme ve e-ticaret konularında eğitimler veriliyor. Bu çabalarla proje tamamlandığında yeni e-ticaret girişimcisi oranının ise yüzde 60 artması öngörülüyor.
Hava koşullarını ve toprak nemini izlemek için dijital sistemlerin ve veriye dayalı ekim, sulama ve ilaçlama için otomatik pompalama cihazlarının kullanılması anlamına gelen "akıllı tarımı" teşvik etmek, projenin başka bir odak noktası. Bu tür teknolojiler hem kaynak tasarrufu sağlıyor hem de verimi artırıyor. Örneğin Ulamış'ta, proje kapsamında Ağustos 2023'te demonstrasyon amaçlı kurulan bir mandalina bahçesinde bu dijital araçlar kullanılarak Akdeniz meyve sineği tespit edildi ve pestisitlerin zamanında uygulanması sağlandı. Ürün kayıpları önlendi ve yüzde 20'ye varan tasarruf sağlandı.
Açılışa Trendyol Grubu Kurumsal İletişim Direktörü İrem Poyraz, UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ve projenin yerel ortağı olan İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkililerinin yanı sıra sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve köy sakinleri katıldı.