ABD Başkanı Donald Trump ile Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen arasında gerçekleşen 45 dakikalık telefon görüşmesi, Avrupa’da şok etkisi yarattı. ABD'nin Grönland üzerindeki ilgisini bir kez daha açıkça ortaya koyduğu görüşmede, Trump’ın kullandığı sert üslubun Danimarka tarafını endişelendirdiği öğrenildi.
Financial Times’a konuşan üst düzey bir Avrupalı yetkili, Trump’ın "Grönland, ABD için hayati önemde. Eğer topraklarınızı bize vermezseniz, Danimarka ciddi ekonomik yaptırımlarla karşılaşacak.” şeklinde tehditkâr ifadeler kullandığını öne sürdü.
TRUMP: “GRÖNLAND ABD’YE KATILMALI”
Daha önce de Grönland’ı satın alma fikrini dile getiren Trump, bu konunun bir ulusal güvenlik meselesi olduğunu belirtti. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ise Çin ve Rusya’nın Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki faaliyetlerine dikkat çekildi ve ABD’nin bölgedeki çıkarlarını koruyacağı vurgulandı.
Trump’ın, görüşmede Danimarka’nın Grönland üzerindeki hâkimiyetini sorguladığı ve bölgenin ABD’nin stratejik çıkarları doğrultusunda değerlendirilmesi gerektiğini söylediği aktarıldı.
DANİMARKA YÖNETİMİNDE ŞOK ETKİSİ
Trump’ın agresif çıkışı, Danimarka yönetiminde kriz havası yarattı. Danimarka hükümetinden üst düzey bir yetkili, “Bu görüşme diplomatik nezaket kurallarını zorlayan, alışılmadık derecede sert bir konuşmaydı. Trump, Grönland’ı istediklerini açıkça belirtti ve tehditvari bir tutum sergiledi.” dedi.
Avrupa’daki bazı diplomatik kaynaklar ise, Trump’ın Grönland’ın Danimarka kontrolünden çıkması için ekonomik baskı kurmaya devam edeceğini düşünüyor.
ABD’DEN GÜMRÜK VERGİSİ TEHDİDİ
Trump’ın görüşmede Danimarka’ya gümrük vergileri uygulamakla tehdit ettiği de iddia edildi.
Avrupalı bir yetkiliye göre, “Eğer Danimarka, ABD’nin Grönland’la ilgili taleplerine karşı çıkmaya devam ederse, Washington yönetimi Avrupa’dan gelen bazı ürünlere ek vergiler getirebilir.” ifadeleri kullanıldı.
ABD daha önce de Çin’e karşı uyguladığı ticari yaptırımlarla büyük ekonomik baskılar kurmuştu. Trump’ın Danimarka’ya yönelik benzer bir adım atması, Avrupa’daki ticari dengeleri değiştirebilir.
BEYAZ SARAY: “GRÖNLAND ULUSAL GÜVENLİK MESELESİ”
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Trump’ın ABD’nin Kuzey Kutbu’ndaki stratejik çıkarlarını koruma kararlılığını sürdürdüğü belirtildi. Yetkililer, Grönland’ın coğrafi konumunun ABD için büyük önem taşıdığını ve bölgedeki Çin ve Rusya faaliyetlerine karşı önlem alınması gerektiğini vurguladı.
Ancak Danimarka yönetimi, Grönland’ın satılık olmadığını ve Trump’ın taleplerine karşı net bir duruş sergilemeye devam edeceklerini açıkladı.
TRUMP YENİ BİR ULUSLARARASI KRİZ Mİ BAŞLATIYOR?
Trump’ın Grönland üzerindeki iddiaları sadece Danimarka’yı değil, Avrupa Birliği’ni de rahatsız etmiş durumda. Avrupa’daki birçok ülke, Trump’ın bu hamlesinin yeni bir diplomatik krize yol açabileceğini düşünüyor.
ABD’nin NATO müttefikleri ile ilişkilerinin zarar görebileceği konuşulurken, Avrupa’dan Trump’a karşı nasıl bir yanıt verileceği merak konusu.
Diplomatik analistler, Trump’ın baskılarının devam etmesi halinde, ABD ile Danimarka arasında sert ekonomik ve siyasi gerginlikler yaşanabileceğini öngörüyor.
Danimarka yönetimi, önümüzdeki günlerde Avrupa Birliği ve NATO ile koordineli bir adım atarak Trump’ın baskılarına karşı net bir tavır koymayı planlıyor.