Türkiye, 911 kilometrelik ortak sınırını paylaştığı Suriye’de uzun yıllardır muhalif gruplara destek vererek Esad rejimine karşı mücadele etti. 2012 yılında diplomatik ilişkileri kesen Ankara, özellikle Suriye Milli Ordusu’na sağladığı destekle sahada önemli bir konum elde etti.
Esad’ın düşüşüyle birlikte Türkiye, bölgede PKK/YPG’nin etkinliğini azaltmak için daha fazla alan kazanmış oldu. Aynı zamanda, iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan yaklaşık 3 milyon Suriyeli için de ana insani yardım ve barınma noktası olmayı sürdürüyor. Ankara, 2016’dan bu yana düzenlediği sınır ötesi operasyonlarla Suriye'nin kuzeydoğusundaki terör tehditlerine karşı askeri müdahalelerde bulundu.
Türkiye ve Suriye’nin Yeni Yönetimi
Suriye’nin yeni yönetimi, Heyet Tahrir El Şam (HTŞ) liderliğinde şekilleniyor. Türkiye ile güçlü ilişkiler geliştiren bu yönetim, Ankara’ya dostça yaklaşırken, Türkiye de Suriye’nin yeniden yapılanma sürecinde etkin bir rol üstlenmeye hazırlanıyor.
ABD ile Türkiye arasındaki gerilim unsurlarından biri olan Washington’un YPG’ye verdiği destek, hâlâ bir sorun teşkil ediyor. Ancak Türkiye, ABD'nin yeni başkanı Donald Trump’ın bu konuda farklı bir yaklaşım benimsemesini bekliyor. Reuters’a göre Trump, Türkiye’nin Suriye’deki sürecin “anahtarını elinde tuttuğunu” düşünüyor.
Ankara, Suriye’deki Geçiş Sürecini Nasıl Yönetecek?
Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Esad’ın devrilmesinden kısa süre sonra Şam’ı ziyaret etti. Türkiye, Suriye'de büyükelçiliğini yeniden açan ilk ülke olurken, diplomatik ilişkileri hızlandırma sürecine girdi. Fidan, Türkiye’nin Suriye'de “tarihin doğru tarafında” olduğunu belirtti.
Yeniden İnşa ve Türkiye’nin Rolü
Türkiye, Suriye’nin altyapısını yeniden inşa etmek için kapsamlı projeler üzerinde çalışıyor. Bu süreçte enerji, savunma, ticaret ve eğitim alanlarında işbirlikleri geliştirilecek. Ankara, Suriyelilerin ülkelerine güvenli bir şekilde dönmesini sağlamayı hedeflerken, bunun bir zorunluluk değil, gönüllü bir süreç olması gerektiğini vurguluyor.
Türkiye, ayrıca PKK/YPG’nin tamamen ortadan kaldırılması gerektiğini savunarak, bu örgütün Suriye’de etkin kalmaya devam etmesi halinde yeni bir askeri harekât başlatabileceğini belirtti. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Eğer YPG kendini feshetmezse, askeri operasyon kaçınılmazdır" diyerek sert bir uyarıda bulundu.
Türkiye-Suriye İşbirliği Yeni Bir Dönemin Kapısını mı Açıyor?
Suriye’deki yeni yönetimin Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Türkiye’nin 2011’den bu yana Suriye’nin kurtuluşunda kritik bir rol oynadığını belirtti. TRT Haber’e konuşan Şeybani, “Türkiye bazı zorluklar yaşadı, ancak Suriye’nin kurtuluşu her iki halkın da yararına olacak” dedi.
Türkiye’nin Suriye’deki etkisi giderek artarken, önümüzdeki süreçte Ankara'nın atacağı diplomatik ve askeri adımlar, bölgedeki dengeleri yeniden şekillendirebilir. Türkiye’nin, Suriye’nin geleceğinde oynayacağı rol, sadece bölgeyi değil, uluslararası siyaseti de doğrudan etkileyecek gibi görünüyor.
