BİLİM, TEKNOLOJİ

Uzayda yaşam var mı? Olasılıklar değerlendirildi...

Yeni bir çalışma, M-dwarf yıldızlarının etrafında dönen kayalık gezegenlerin yaşamı destekleyebilecek atmosferleri koruma potansiyelini artırdığını öne sürdü. Araştırma ekibi, bu gezegenlerin atmosferlerinin nasıl oluştuğunu ve zamanla nasıl stabil kalabileceğini modelleyerek, bazı gezegenlerin atmosferlere sahip olabileceğine dair umut verici bulgular elde etti.

Evrendeki en yaygın yıldızlar, Güneşimizden daha küçük ve daha soğuk olan M-dwarf yıldızlarıdır; ancak bu yıldızlar, aktiviteleri ve yoğun ultraviyole radyasyonları bakımından çok daha şiddetli olabilirler. Bu M-dwarf yıldızların etrafında birçok kayalık dünya bulunmuş olmasına rağmen, bu yıldızların değişken davranışları, araştırmacıların bu gezegenlerin yaşam için uygun olup olmadığını sorgulamalarına neden olmuştur. Yeni bir çalışma, bu dünyaların belirli bir evrim sürecini izledikleri takdirde gerçekten bir atmosferi koruyabileceğini öne sürüyor.

Araştırma ekibi, gezegenlerin erimiş başlangıcından kayalık bir kabuk ve atmosfer oluşumuna kadar olan süreçlerini modelledi. Simülasyonlar, ilk atmosferin muhtemelen yıldız tarafından yok edileceğini, ancak ikinci bir atmosferin oluşabileceğini ve gezegenlerin bu atmosferi koruyabileceğini gösterdi.

ATMOSFERE SAHİP OLABİLİRLER

"Şu anda egzoplanet astronomisinde en ilginç sorulardan biri: M-dwarf yıldızlarının etrafında dönen kayalık gezegenler, yaşamı destekleyebilecek atmosferleri koruyabilir mi?" diyen çalışmanın baş yazarı, Washington Üniversitesi'nden yardımcı profesör Joshua Krissansen-Totton, bir açıklamada bulundu. "Bulgularımız, bu gezegenlerin bazılarının atmosferlere sahip olma olasılığını artırıyor, bu da bu yaygın gezegen sistemlerinin yaşamı destekleyebileceği anlamında önemli bir gelişme."

Fikir, gezegenler yaşanabilir bölgede ve yıldıza çok yakın olmadıkları sürece, atmosferlerinde su oluşumunu yeterince hızlı bir şekilde gerçekleştirebilecekleridir. Başlangıçta, erimiş gezegen hidrojenle örtülü olacaktır ve bu hidrojen yıldız tarafından havaya üflenecektir – ancak ılıman sıcaklığa sahip gezegenlerde hidrojen, oksijenle birleşerek su oluşturacaktır.

OLASILIK DÜŞÜK

Su ve diğer ağır gazlar daha sonra, zaman içinde stabil olduğu gösterilen bir atmosfer oluşturacaktır. Yağmurun hızla oluştuğu daha soğuk gezegenlerin, daha stabil bir atmosferi vardır.

TRAPPIST-1 sistemindeki yedi gezegen, M-dwarf yıldızları etrafındaki kayalık dünyaların mükemmel örnekleridir. JWST (James Webb Uzay Teleskobu) şu anda bu gezegenleri inceliyor; ancak şu ana kadar yalnızca en yakın gezegenler hakkında veriler yayımlandı ve beklenildiği gibi, bu gezegenlerin atmosferi olma olasılığı düşüktür.

"JWST'nin yıldıza en yakın olan daha sıcak gezegenleri gözlemlemesi daha kolay çünkü bu gezegenler, yıldızdan gelen etkilerden daha az etkilenen daha fazla termal radyasyon yayar. Bu gezegenler için oldukça kesin bir cevap aldık: Kalın bir atmosferleri yok," diyen Krissansen-Totton, "Benim için bu sonuç ilginç çünkü daha ılımlı gezegenlerin atmosferlere sahip olabileceğini ve bu gezegenlerin habitabilite potansiyelleri göz önüne alındığında, teleskoplarla dikkatle incelenmesi gerektiğini gösteriyor." şeklinde sözlerini tamamladı.