EKONOMİ

Birleşmiş Milletler, 2024 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu'nu açıkladı

Boğaziçi Üniversitesinin bileşeni olduğu Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı (UNSDSN) 2024 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu'nu açıkladı.

Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, 2015'te Birleşmiş Milletlere üye devletler tarafından "Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları"nın kabul edilmesinden bu yana kaydedilen ilerlemeyi gözden geçirmek üzere her yıl hazırlanan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu'nda, bu yıl küresel işbirliğinin ve finansmanın güçlendirilmesi gerekliliğine vurgu yapıldı.

2015'te ilan edilen 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacının 2030'a kadar gerçekleştirilemeyeceği ifade edilen raporda, belirlenen hedeflerin sadece yüzde 16'sında ilerleme kaydedildiği, hedeflerin yüzde 84'lük kısmında ise ilerlemenin sınırlı veya tersine dönmüş durumda olduğu vurgulandı.

İskandinav ülkeleri liderliğini sürdürdü

Rapora göre, Sürdürülebilir Kalkınma Hedef Endeksi'nde İskandinav ülkeleri geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da liderliğini sürdürdü.

Sürdürülebilir Kalkınma Endeksi'nde Finlandiya birinci sırada yer alırken onu sırasıyla İsveç, Danimarka, Almanya ve Fransa takip etti.

BRICS ülkeleri (Brezilya, Rusya Federasyonu, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) ile BRICS+ ülkelerinin (Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri) 2015'ten bu yana dünya ortalamasından daha hızlı ilerleme kaydettikleri, yoksul ve kırılgan ülkelerin ise Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmada oldukça geri kaldıkları görüldü.

Türkiye ise 70,5 puan alarak 167 ülkenin yer aldığı endekste 72'nci oldu.

"Küresel finansal mimari yeniden düzenlenmeli"

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşma yolundaki en büyük zorluğun yatırım sorunları olduğu vurgulanan raporda, özellikle düşük ve alt-orta gelirli ülkelerdeki altyapı, eğitim ve sağlık gibi alanlarda temel kamu yatırımları için gerekli finansal kaynak yetersizliğinin ve gelişmekte olan ülkelerin borç yükü altında olmasının Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmayı zorlaştırdığı ifade edildi.

Raporda, insanlığın temiz hava ve su gibi ulus devletlerin ötesine geçen birçok vazgeçilmez ortak mal ve hizmete ihtiyaç duyduğu belirtilerek, küresel finansal mimarinin reform ihtiyacının daha da acil hale geldiği vurgulandı.

Düşük gelirli ülkelerin (LIC) ve alt-orta gelirli ülkelerin (LMIC), büyük ölçekli yatırımlar yapabilmeleri ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşabilmeleri için hızlı erişilebilir, uygun maliyetli ve uzun vadeli sermayeye erişimleri gerektiği belirtilen raporda, gerekli fonları sağlamak üzere yeni örgütlerin kurulması, yeni küresel finansman yöntemlerinin uygulanması (küresel vergilendirme dahil) ve evrensel kaliteli eğitime erişim gibi alanlara küresel finansmanın önceliklendirilmesi gerektiği aktarıldı.

Raporda ayrıca küresel finansal mimaride reform yapılması için "resmi finansmanın artırılması", "ulusal kalkınma bankalarının performansının iyileştirilmesi", "küresel vergilendirme uygulamaları", "özel sermaye piyasalarının reformu" ve "mevcut borçların yeniden yapılandırılması" stratejileri önerildi.

Hayvansal bazlı protein tüketimi sınırlandırılmalı

Rapor, gıda ve arazi sistemlerine ilişkin Sürdürülebilir Kalkınma Amacının iyiye gitmediğine, 2030'a kadar dünya genelinde yaklaşık 600 milyon insanın açlık çekeceğine ve obezite oranlarının artacağına dikkati çekti.

Mevcut ulusal taahhütler çerçevesinde ilerlemenin önemli ancak yetersiz olduğu belirtilen raporda, sürdürülebilir gıda ve arazi sistemlerini desteklemek için Gıda, Tarım, Biyoçeşitlilik, Arazi Kullanımı ve Enerji (FABLE) önerileri sunuldu.

Raporda, önemli ilerleme kaydedilebilmek için hayvansal bazlı protein tüketimini sınırlandırmak, verimliliği artıracak yatırımlar yapmak ve ormansızlaşmayı durdurmak için kapsayıcı, sağlam ve şeffaf izleme sistemleri uygulama konusunda tüm paydaşların acil ve koordineli şekilde eyleme geçmesi gerektiği de ifade edildi.

"Sürdürülebilir bir gelecek için üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmeye devam edeceğiz"

Açıklamada rapor hakkındaki görüşlerine yer verilen Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci İnci, SDSN'nin Türkiye Ağı'nın, Türkiye'de sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirmesine yönelik çözümlerin üretilmesi amacıyla Boğaziçi Üniversitesi himayesinde 2014'te oluşturulduğunu hatırlattı.

İnci, "Bu yıl dokuzuncusu hazırlanan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu, BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmak için küresel işbirliği ve yenilikçi finansman yöntemlerinin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor. Boğaziçi Üniversitesi olarak, bilimsel araştırmalar ve akademik işbirlikleriyle sürdürülebilir bir gelecek için üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmeye devam edeceğiz" dedi.