Küresel enerji piyasasında nükleer enerjinin önemi giderek artıyor. Temmuz ayı itibarıyla dünya genelinde 396 bin 484 megavat kapasiteli 419 nükleer reaktör enerji üretimine devam ederken, toplam 74 bin 925 megavat kapasiteye sahip 69 reaktörün inşası sürüyor. Ayrıca, 178 reaktörün yapımına başlanması planlanıyor.
Global Energy Monitor (GEM) tarafından derlenen verilere göre, şu anda 69 reaktör inşaat aşamasında, 92 reaktörde ise ön inşaat çalışmaları yürütülüyor. Temmuz itibarıyla en büyük nükleer enerji kapasitesine sahip ülke 102 bin 475 megavat ile ABD olurken, onu 64 bin 40 megavat ile Fransa ve 58 bin 134 megavat ile Çin izliyor. ABD, aktif olarak 94 reaktörde enerji üretimi gerçekleştirirken, Çin'de 58, Fransa'da 56, Rusya'da 36, Güney Kore'de 26, Hindistan'da 20 ve Kanada'da 19 reaktör faaliyette.
Küresel nükleer enerji pazarında ABD, yüzde 26'lık pay ile lider durumda bulunuyor. Fransa’nın yüzde 16, Çin’in yüzde 15, Rusya ve Güney Kore’nin ise yüzde 7’lik payı var. Bu reaktörler, dünya genelindeki elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılıyor.
İnşaat halindeki nükleer reaktörlerde Çin, 33 bin 904 megavatlık kapasiteyle başı çekiyor. İran, Hindistan, Mısır ve Türkiye ise sırasıyla 6 bin 357 megavat, 5 bin 900 megavat ve 4 bin 800 megavatlık kapasitelerle takip ediyor. Türkiye ve Mısır’da inşa edilen dört reaktörün her biri 4 bin 800 megavat kapasiteye sahip olacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde dört reaktörün aynı anda inşaatının sürdüğünü ve bu yıl içinde ilk reaktörün testlerine başlanmasının hedeflendiğini açıkladı. 2028’e kadar tüm reaktörlerin devreye girmesi planlanıyor ve santral, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak. Ayrıca, Akkuyu NGS’nin tamamlanmasıyla, Türkiye’nin yılda 7 milyar metreküp doğal gaz ithalatından tasarruf etmesi bekleniyor.
KAPASİTE ARTIRILDI
Son beş yılda, küresel nükleer enerji kapasitesinde belirgin bir artış yaşandı. 2020'de 1188 megavat, 2021'de 8 bin 286 megavat, 2022'de 7 bin 961 megavat ve 2023'te 11 bin 673 megavat kapasite eklendi. 2024 yılı temmuz ayı itibarıyla ise bu artış 10 bin 459 megavat olarak kaydedildi. Öte yandan, devre dışı bırakılan nükleer kapasite ise 2020'de 5 bin 441 megavat, 2021'de 9 bin 298 megavat, 2022'de 3 bin 860 megavat ve 2023'te 6 bin 331 megavat oldu. Bu yılın temmuz ayına kadar 1000 megavatlık kapasite devre dışı bırakıldı.
Batı ülkeleri, nükleer enerji kapasitesi açısından Doğu ülkelerinin önünde yer alıyor. Batı'da toplam 277 bin 638 megavat kapasiteyle 286 reaktör aktifken, Doğu'da ise 118 bin 846 megavat kapasiteyle 133 reaktör çalışır durumda. Bununla birlikte, Doğu'da inşa halinde olan reaktör kapasitesi 63 bin 747 megavat ile Batı'nın iki katından fazla.
