Türkiye’de emekli sayısı arttı. Çalışan-emekli dengesi EYT ile bozuldu.
Türkiye genelinde sigortalı çalışan sayısının artmasına rağmen, yıl başına kıyasla 58 ilde emekli-çalışan dengesi bozuldu. Aktif/pasif denge, aylık alan kişilerin dosya sayısına göre belirlenirken, bir dosya üzerinden birden fazla kişinin aylık alabilmesi verilerin çarpıtılmasına neden oldu. SGK verilerine göre, aktif/pasif dengesi haziran itibarıyla 1,63’e geriledi.
EMEKLİLİK REKORU KIRILDI
2023 yılı başında bu oran 1,6 iken, emekli sayısının hızlı artışıyla haziran sonunda 1,55’e düştü. 2009-2017 yılları arasında aktif/pasif oranında kısmi bir iyileşme yaşanırken, 2022’de 1 emekliye karşılık 2,1 çalışana ulaşılmıştı. Ancak EYT düzenlemesi sonrası bu oran tekrar 1,63’e geriledi.
DENGE DAHA DA BOZULABİLİR
Yüksek enflasyon nedeniyle, bu yıl emekli olacaklara daha yüksek aylık bağlanacak olması, emeklilikte yığılmalara yol açtı. Emekli-çalışan oranı, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik bir gösterge.
GENÇ NÜFUSTA DURAĞANLIK
Türkiye’de genç nüfus oranında yaşanan durağanlık, gelecekte sosyal güvenlik sisteminde daha fazla bozulma riskini artırıyor. Uzmanlar emeklilik yaşının ilerletilmesinin çözüm olabileceğini belirtse de 2008’de yapılan düzenleme sonrası çalışanların erken emekliliğe yönelmesi bu durumu zorlaştırıyor.
58 İLDE DÜŞÜŞ
Ekonomim’in haberine göre, Türkiye’de aktif/pasif dengesinin bozulduğu 58 il arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli gibi sanayi yoğun iller de bulunuyor. İyileşme ise turizm yoğun Aydın, Antalya ve Muğla gibi illerde gözlemlendi. Deprem sonrası toparlanma sürecindeki Kahramanmaraş, Adıyaman ve Malatya’da da iyileşme yaşandı.
EMEKLİ SAYISI ÇALIŞANI GEÇTİ
2024 Haziran ayı itibarıyla Türkiye’nin 6 ilinde aylık-gelir alan kişi sayısının, çalışan kişi sayısını geçtiği tespit edildi. Bu durum, emekli ve diğer gelir alan kişilerin sayısının artmasıyla ortaya çıktı ve sosyal güvenlik sistemi üzerindeki baskıyı artırdı.