Lozan’da kabul edilen fakat yazıya dökülmeyip gizli olarak kabul ettirilmiş izzet ve onurumuzu ayaklar altına alan bu maddeleri yazalım. Her maddenin detayları da vardır elbette. Şimdilik sadece bu gizli maddeleri ve uygulama sonuçlarını ele alalım… Lozan’da 10 yıl içinde gerçekleştirmeyi taahhüt ettiklerimiz ve yerine getirdiğimiz maddeler şunlardır: 1. 8 Nisan 1924'da, İslam hukuku mahkemeleri olan Şeri'ye Mahkemeleri kaldırıldı. 2. 1924’te yani aynı yıl halifelik kaldırıldı. 3. 17 Şubat 1926'da İsviçre Medeni Kanunu kabul edildi. 4. 22 Nisan 1926'da İsviçre Borçlar Kanunu kabul edildi. 5. 1 Mart 1926'da İtalya Ceza Kanunu kabul edildi. 6. 4 Ekim 1926'da Mecelle kaldırıldı. 7. 1927 yılında İsviçre Hukuk Mahkemesi Usulü Kanunu kabul edildi. 8. 4 Nisan 1929'da Almanya Ceza Mahkemeleri Usulü Kanunu kabul edildi. 9. 1926 yılında Avrupa'nın çeşitli ülkelerinden derlenerek Kara Ticareti Kanunu kabul edildi. 10. 1929'da yine birden fazla ülkeden derlenerek Deniz Ticareti Kanunu kabul edildi. 11. Aynı yıl Fransa İdare Hukuku Kanunu kabul edildi. 12. 9 Haziran 1932'de İsviçre İcra ve İflas Kanunu kabul edildi. 13. 1926'da Medreseler kapatıldı. 14. 2 Mart 1926'da Maarif Teşkilatı hakkında çıkarılan kanunla Din Eğitimi kaldırıldı. 15. 1 Kasım 1928'de Latin Alfabesi kabul edildi. 16. 12 Temmuz 1932 Dil Devrimi yapıldı. 17. 13 Aralık 1925'de Tekke, Zaviye ve Türbeler kapatıldı. 18. 25 Kasım 1925'de Şapka ve Kıyafet inkılabı kanunlaştırıldı. 19. 1925'de takvim değişikliği ile hafta sonu tatili Perşembe-Cuma'dan; Cumartesi-Pazar'a alındı. 20. 1928'de ''Devlet'in dini İslam'dır'' maddesi çıkarıldı ve laiklik kabul edildi. 21. 22 Ocak 1932'de ezan Türkçeleştirildi. 22. Ayasofya ibadete kapatılıp putlarla doldurularak müze yapıldı. İşte Cumhuriyetin kuruluşundan sonra, bu saydığımız en önemli inkılaplar tam ''10 yıl sürmüştür''. Sözlerini Behçet Kemal Çağlar, Faruk Nafiz Çamlıbel ve bestesini Cemal Reşit Rey’in yaptığı “Onuncu Yıl”Marşını bir de bu Gizli Lozan hükümleri ışığında düşünerek okuyalım: Çıktık açık alınla on yılda her savaştan; On yılda on beş milyon genç yarattık her yastan. Basta bütün dünyanın saydığı Başkumandan; Demir ağlarla ördük Ana yurdu dört bastan. Türk'üz Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi, Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde Türk ileri. Bir hızla kötülüğü geriliği boğarız, Karanlığın üstüne güneş gibi doğarız. Türk'üz bütün baslardan üstün olan baslarız; Tarihten önce vardık, tarihten sonra varız.