Güzel yurdumun düğün âdetlerini, bugün tamamlamak istiyorum. Her yöresinde ayrı bir güzellik olan düğün âdetlerinden bugünkü duraklarımız yurt dışından olsa da Boşnak ve Azerbaycan düğün gelenekleri Türkiye’de yapılmaya devam ediyor. Nedeni ise Türk gençlerinin veya kızlarının Boşnak ve Azerbaycanlılarla izdivaçları. Kız alıyoruz ya da veriyoruz. İkisinde de gelenekler uygulanıyor.
BOŞNAKLARDAKİ “KOLEDA DANSI”
Boşnak düğünlerinde "sarač" adı verilen bir tören önemli bir yer tutar. Bu törende, gelin ve damadın başının üzerinde renkli kurdele ve kumaşlarla süslü bir çadır kurulur ve çift burada özel bir seremoni ile karşılanır. Ayrıca Boşnak düğünlerinde "koleda" adı verilen bir dans oynanır. Koleda dansında kadınlar, bir daire oluşturarak ellerini birleştirir ve ritmik hareketlerle topluca oyun oynar. Boşnak düğünlerinde ayrıca "čojstvo i junaštvo" adı verilen bir etkinlik de gerçekleştirilir. Bu etkinlikte, gelin ve damadın yakınları arasında atışmalar ve komik diyaloglar yer alır, davetlileri eğlendirir. Boşnak düğünlerinde bol miktarda müzik ve dans da yer alır, davetliler enerjik bir atmosferde eğlenir.
AZERBAYCAN DÜĞÜNLERİNDEKİ MEŞHUR “BAŞÖRTÜSÜ”
Azerbaycan düğünlerinde ilginç ve renkli âdetler yer alır. Bir örnek olarak düğünlerde "kelaghayi" adı verilen geleneksel başörtüleri önemli bir yer tutar. Gelinler, bu renkli ve desenli başörtülerle süslenir ve gelinliklerini tamamlarlar. Azerbaycan düğünlerinde "tar" adı verilen geleneksel bir müzik aleti de sıklıkla çalınır. Bu telli çalgı, düğünlerde canlı müzik performanslarına eşlik eder ve davetlileri eğlendirir. Azerbaycan düğünlerinde ayrıca "çeyiz alma" âdeti de yaygındır. Damat, gelinin ailesine çeyiz bedelini öder ve çeyiz eşyaları gelin tarafından hazırlanarak damat evine götürülür.
“YIĞMA DANSI” COŞKUYLA YAPILIR
Ayrıca düğünlerde nikâh da kıyılarak ve çiftin evliliklerine dair yasal işlemler tamamlanır. Ayrıca Azerbaycan düğünlerinde "yığma" adı verilen bir dansı oynamak gelenektir. Gelin ve damadın öncülüğünde gerçekleşen bu dans, davetlilerin katılımıyla birlikte coşkulu bir şekilde oynanır.
YAYGIN OLARAK KULLANILAN “KAMÇI OYUNU”
Bu topluluklarda düğün âdetleri, toplumun birliğini ve dayanışmasını yansıtan önemli ritüeller içerir. Bir örnek olarak "kamçı oyunu" adı verilen bir adet, yaygın olarak uygulanır. Düğün gecesi, gelin ve damadın elinde bulunan kamçıları birbirlerine doğru sallamaları istenir ve bu âdet, çiftin arasındaki iletişimi ve uyumu simgeler. Ayrıca eski Türk topluluklarında düğünlerde atlı gösteriler de gerçekleştirilir. Gelin ve damat, süslü atlarla birlikte düğün konvoyuyla birlikte ilerler ve bu; güç, cesaret ve refahın sembolüdür. Eski Türk topluluklarında düğünlerde ayrıca davul-zurna eşliğinde oynanan geleneksel danslar ve atışmalar da yer alır.
“KIRMIZI KIYAFET” GELENEĞİ
Düğünler genellikle büyük bir coşku ve kutlama ile gerçekleşir. Eski Türk topluluklarında, düğünlerde kırmızı renk önemli bir sembol olarak kabul edilir. Gelinin ve damadın üzerine kırmızı kıyafetler giyilir ve süslemelerde kırmızı ağırlıkta kullanılır. Ayrıca düğünlerde, atlı kafileler düzenlenir. Bu atlı gösteriler, kahramanlık ve gücün sembolüdür. Düğünlerde ayrıca danslar, müzikler ve yemekler de büyük önem taşır.
Yörelerine göre düğün âdetleri makale zincirinde, Oleg Cassini kaynağına teşekkür ediyorum. Hemen hemen güzel yurdumun her köşesindeki incelikler, zariflikler birer motif gibi olan gelenekler gelecek nesillere ışık tutuyor. Nesiller birbirine olan bağlılıklarını bu geleneklere göre daha güçlü bir bağla sürdürüyor. Yurdumun zenginlikleri, gençlerin ilham kaynağı oluyor.
Yeniden görüşmek üzere…
