Hamas, şehit lideri İsmail Heniyye’nin ardından seçimini yaptı ve Siyasi Büro Başkanlığı’na Yahya Sinvar’ı getirdi. Verdiği karizmatik pozlar ve sert açıklamaları ile Gazze’de “Komutan” olarak anılan Sinvar’ın liderliğinde Hamas’ın daha sert bir yapıya bürünmesi bekleniyor.
Hamas’ın Gazze sorumlusu olan ve 7 Ekim 2023’te gerçekleşen Aksa Tufanı Operasyonu’nun mimarı Sinvar hem hareket içerisindeki ağırlığı hem de karizmatik kişiliği ile ön plana çıkan bir isimdi. Sinvar, 2017 yılında gerçekleşen Kudüs’ün Kılıcı Operasyonu’nda, “Netanyahu’yu anasından doğduğu güne lanet ettireceğiz.” açıklaması yapacak kadar sert, kendisini tehdit eden İsrailli bakana yanıt olarak Gazze’deki evine yürüyerek gidip bahçesinde poz verecek kadar da cesur birisi.
Uzun yıllar İsrail hapishanelerinde kalan Sinvar, sorgularda verdiği bilgilerle İsrail’i sürekli kandırdı. Aksa Tufanı Operasyonu’na hazırlık yapılan iki yıl süresince Mısır üzerinden İsrail’e mesaj gönderen Sinvar, savaş istemediğine, artık Gazze’nin kalkınmasını hedeflendiğine ilişkin haberler göndererek işgal yönetimini bir kez daha aldattı.
İsrail ile uzun süredir oyun oynaması, psikolojik saldırı noktasında başarılı olması, çok iyi derecede İbranice bilmesi, Hamas ve Kassam Tugayları arasındaki ihtilafları çözmek için çaba sarf etmesi elbette Sinvar’ın seçilmesinde önemli bir etken. Ben bu seçimin oldukça riskli olduğunu düşünenlerdenim çünkü Sinvar’ın bu denli sert bir yapıda olması ve İran’a yakınlığı, müzakere sürecini daha da tıkanık bir noktaya getirebilir.
İsmail Heniyye’yi başarılı bir lider yapan şey; Türkiye, İran ve Katar’a olan eşit mesafesiydi. Üç ülkeden de destek gören Hamas’ı hiçbir ülkenin çizgisine çekmeyen Heniyye, hareket içerisinde farklı düşüncelere sahip grupların da bir arada kalmasını sağlamıştı. Şimdi Sinvar’ın da aynı mesafeyi koruması büyük önem taşıyor. Kuruluşu ve yönetim sistemi itibarıyla bir ülkenin güdümüne girmeye uygun olmayan Hamas’ı, Sinvar yönetiminde İran’a daha yakın bir pozisyonda görürsek bu durumun Hamas içerisinde de kırılganlıklara ve bölünmelere yol açması kuvvetli ihtimal.
Sinvar’ın seçilmesinde bir diğer önemli sebep ise Kassam Tugayları ile Hamas arasında esen soğuk rüzgârlar… Kassam, Hamas’ın askerî kanadı olsa da uzun zamandır hareketin siyasi bürosu ile sorunlar yaşadığı fısıltıyla konuşulan bir gerçek. Kassam, Hamas’ın attığı siyasi adımlardansa daha sert askerî adımlar atılması taraftarı. Zaten bu yüzden Aksa Tufanı Operasyonu, “Hamas’tan habersiz” bir şekilde gerçekleşti. 2017 yılında Hamas’ın Gazze sorumlusu olarak göreve getirilen Sinvar’dan beklenen, siyasi büro ile askerî kanat arasında köprü görevi görmesiydi. Gelinen noktada görüyoruz ki köprü kurulmakta oldukça zorlanılıyor. Sinvar’ın lider seçilmesinin, Kassam Tugaylarını biraz daha harekete bağlı noktaya çekmek için atılan bir adım olduğu da aşikâr.
İsmail Heniyye, diplomatik adımlar için birçok ülkeye ziyaret gerçekleştiriyordu. Hayatı da bu ziyaretlerinin birinde, İran’ın başkenti Tahran’da “bence” İsrail’in yaptığı şüpheli bir suikastla son buldu. Sinvar’ın bu ziyaretleri yapamayacağını biliyoruz. Komutan Sinvar, Gazze’den, belki de tünelden dahi çıkamadan oldukça büyük bir hareketi yönetecek. Bu durum Hamas için sorun oluşturacak mı, zamanla göreceğiz. Hamas’ı, hareketin yurt dışı sorumlusu Halid Meşal temsil edecek. Bu durum en çok İran’ı rahatsız edecektir. İran’ın davetine icabet etmeyen Meşal’in, Tahran yönetimi ile arasının açık olduğu ve Hamaney’den “susma uyarısı” aldığı, bilinen bir gerçek.