Geçen hafta bir aile meclisindeki konuşmalardan esinlendim. Farklı yurdum insanları konuşuyorlardı. Kulak misafiri oldum. Bazıları şehir efsanelerinden bahsediyordu. Bazıları da kahramanlık hikâyelerinin ve kurtuluş öykülerinin şehir isimlerine nakşedildiğini anlatıyordu.
Bunun yanı sıra kökeninin ve anlamının ne olduğu kesinleşen şehirler de var. Fakat çoğu şehrin ismi hakkında kesin bir bilgi olmadığı için bilgiler söylenti, efsane, inanış, varsayım ve de rivayetlere göre verilmiş.
DÜZCE’NİN ADI NEREDEN GELDİ?
Türkiye’nin, adının nereden geldiği belli olmayan ili Düzce. Araştırdım. Sadece kelimenin anlamına uygun olarak düz olduğu için bilgisine ulaştım ama tatmin olmadım.
DÜZCE’NİN ESKİ ADI
Düzce'nin bilinen eski isimleri arasında "Konuralp" ve "Konsapa" bulunmakta. Özellikle Osmanlı döneminde "Konuralp" ismi, Orhan Gazi'nin komutanlarından Konuralp Bey'in bölgeyi Osmanlı topraklarına katmasından sonra kullanılmış. Daha sonraki dönemlerde ise "Konsapa" adıyla anılmış. Sonraki dönemde Düzce nasıl olmuş bilinmiyor.
Peki ya bilinenler?..
İŞTE BAZI İLLERİMİZİN İSİMLERİNİ NASIL ALDIKLARIYLA İLGİLİ BİLGİLER
*Ağrı: Bu şehir ismini Ararat Dağı’ndan almaktadır. Hristiyan kaynaklarına göre Nuh’un Gemisi Ararat Dağı’na konmuştur. Ararat ismi önce Aran sonra ise Ağrı olarak değiştirilmiştir.
*Antalya: Şehir ilk olarak Bergama kralı olan Attalos tarafından kurulmuş ve Attaleia ismiyle anılmıştır. Ardından ise Adalia, Antalia ve son olarak Antalia ismini almıştır.
*Burdur: Buranın ilk adı Askaniya’dır. Günümüzdeki ismini ise Burdur Gölü’nden almıştır.
*Çorum: Söylentilere göre bu isim Çoğurum kelimesinden gelir. Çoğurum kelimesi ise zamanında bu bölgede yaşayan Rumlardan gelmektedir.
*Denizli: Kelime Deniz-ili sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuştur. İl, eski Türkçede ise ülke anlamına gelir. Deniz ülkesi anlamında kullanılır. Rivayet bu şekildedir.
*Elâzığ: 1862 yılında o dönemde padişah olan Sultan Abdulaziz’in uğruna Mamuretülaziz ismi verilmiştir. Sonradan isim uzun bulunmuş ve Elaziz diye değişmiştir. 1937 yılında ise Elâzığ olarak değiştirilmiştir.
*Giresun: Bu şehre dair oldukça fazla söylentiler mevcuttur. Bazı kaynaklar bu şehrin eski adının Farnakia olduğunu söylerken bazı kaynaklar ise Kerasus olduğunu söylemektedir.
*Isparta: Mora Yarımadası’na, Anadolu’nun batısına göç eden Ispartalılardan oldukça büyük topluluk gelmiştir. Kente de kendi topluluklarının ismini vermişlerdir.
*Kütahya: Frigler bu bölgeye Katiation ismini vermiştir. Daha sonra halk şehre Kütahya demeye başlamıştır.
*Muğla: İlk adı Mobolla’dır. Türkler buraya Muğla demiştir.
*Niğde: İlk çağ döneminde bölgede Nagdoslular yaşamıştır ve şehre isimlerini vermişlerdir.
*Osmaniye: Bu isim Arapça “Osman”dan gelmektedir.
*Samsun: Şehrin eski adı Amisos’tur. Halk tarafından Samsun olarak değiştirilmiştir.
*Şırnak: İslam kaynaklarına göre Nuh’un Gemisi bu bölgedeki Cudi Dağı’na oturmuştur. Şehir ise Şehr-i Nuh adıyla kurulmuştur. İl olarak Şerneh denilmiştir.
*Trabzon: Bu isim dört köşe anlamındaki “Trapezus”tan gelmiştir.
*Uşak: Çocuk veya genç olarak halk dilinde söylenir. Aşık kelimesinden de geldiği söylenir.
*Van: Şehri Asur kraliçesi olan Semaramis kurmuştur. Bu nedenle şehre Şahmirankent denmiştir. Daha sonra ise bu şehre gelerek burayı bayındır hale getiren Van adındaki validen şehir ismini almıştır.
*Yozgat: Yozgat kelimesi, otlak kent ya da sürü anlamlarına gelir. Yozkent, sürüleri bol olan şehir anlamına gelir. Daha sonra bu isim Yozgat olarak değişmiştir. Söylentiler bu şekildedir.
*Zonguldak: Şehrin ilk ismi Sandaracadır. Zonguldak kelimesinin bu kelimeden dönüştüğü sanılır.
Yeniden görüşmek üzere…