Uzay yarışında bir ülkenin sivilleşme adımları ne kadar önemliyse, özel şirketlerin bu alanda boy göstermesi de bir o kadar heyecan verici. "Yarın İçin Uzay Çözümleri" sloganıyla 2021 yılında yola çıkan Plan-S, özellikle uydu tabanlı teknoloji çözümleriyle dikkatleri üzerine çekiyor. Bugün gözümüz önünde büyüyen bu startup, şimdiden 6G bağlantısını uzaya taşıma hedefini açıklayarak oyunun kurallarını yeniden yazma niyetinde.
Bir Garajdan Uzaya
Plan-S'in hikayesi özellikle teknoloji meraklıları için oldukça tanıdık: Ankara’nın Bilkent Cyberpark'ında bir garajda başlayan bu macera, dört yıl gibi kısa bir sürede uzaydaki 9 uyduyla devam ediyor. Bugün gelinen nokta ise oldukça etkileyici. Firmanın kurucusu Sami Aslanhan'ın liderliğinde gelişen Plan-S, 4 bin metrekarelik yeni tesisinde uydu teknolojisinin en kritik bileşenlerini yerli imkanlarla geliştiriyor.
Halihazırda IoT (Nesnelerin İnterneti) alanında çözümler sunan Plan-S, özellikle tarım, lojistik, enerji ve finans gibi pek çok sektörü uydu tabanlı sistemlerle buluşturuyor. Ancak bu çözümler sadece bir başlangıç: Nihai hedef, NTN (Non-terrestrial Networks, yani karasal olmayan ağlar) teknolojisiyle doğrudan cep telefonlarımıza 6G bağlantısı sunmak.
6G: Hayal Mi, Gerçek Mi?
Günümüzde uzay tabanlı internet projeleri dendiğinde ilk akla gelen SpaceX'in Starlink projesi oluyor. Ancak Plan-S de benzer bir takımyıldızı stratejisiyle yol alıyor. Bugün itibariyle 5’i test olmak üzere 9 uyduyu uzaya fırlatan firma, önümüzdeki yıllarda IoT uydularının sayısını 200’e çıkarmayı hedefliyor. Bu adım, yörüngede NTN ağının kurulması için kritik bir altyapı oluşturacak.
Aslanhan'ın vurguladığı gibi hedef, cebimizdeki telefonlarla uzaydaki uydular arasında doğrudan ses ve veri iletişimi kurmak. Bu teknoloji, mevcut karasal ağ altyapılarına olan bağımlılığı ortadan kaldırarak, kapsama alanını tüm gezegene yayacak.
Yeryüzü Gözlem Teknolojisi
Plan-S, sadece haberleşme tarafında değil, yeryüzü gözlem teknolojilerinde de büyük hedeflere sahip. Günümüzde 10 metre çözünürlüğüne sahip uydu sistemleriyle görüntüleme yapan Plan-S, 2025 yılında fırlatılacak yeni Observa uydularıyla bu hassasiyeti 1.5 metreye kadar indirecek. Nihai hedef ise 30 santimetre altına düşürülecek çözünürlük.
Bu hedefler sivil kullanım alanları için oldukça kritik. Örneğin tarım alanlarının izlenmesi, şehir planlaması veya afet yönetimi gibi alanlarda bu tür görüntüleme teknolojileri büyük fark yaratabilir.
Büyüyen Bir Ekosistem
Plan-S, 140 kişilik ekibiyle oldukça hızlı bir şekilde büyüyen bir startup. Özellikle SpaceX ile yaptıkları fırlatma iş birlikleri, bu teknolojilerin yörüngede test edilmesine olanak sağlıyor. Uzay alanında başarılı bir ekosistem yaratmak isteyen Plan-S, ticari anlamda da önümüzdeki yıl BTK yetkilendirmeleriyle hizmet sunmaya başlayacak.
Bu büyüyen ekosistemde Plan-S'ın yanında bir isim daha dikkat çekiyor: Umut Yıldız. NASA’da 10 yılın ardından Plan-S'ın Genel Müdür Yardımcısı olarak ekibe katılan Yıldız, Türkiye’nin ticari uzay alanında geride kalmadığını ve büyük potansiyele sahip olduğunu vurguluyor.
