Hayat kısa ve anlamlıdır

Dünya hayatı hakkında tarih boyunca birçok felsefî nazariye ortaya atılmış; hayatın başlangıcı, gayesi, anlamı konularında tutarsız ve insanı tatmin etmekten uzak çeşitli yorumlar yapılmıştır. Kur’ân-ı Kerîm bunlardan bazılarını örnek olarak bize tanıtmaktadır: “Dediler ki: Ne varsa dünya hayatımızdır, başka birşey yoktur. Ölürüz, yaşarız; bizi zamandan başkası helâk etmiyor (bizi öldüren yalnız zamandır). Fakat onların bu hususta hiçbir bilgileri yoktur. Onlar sadece zannediyorlar.” (Câsiye, 45/24) “Ne ise hep bu dünya hayatımızdır, ölürüz ve yaşarız, biz öldükten sonra diriltilecek değiliz” (Mü’minûn, 23/37)

Âyetlerde bahsedilen inanç sahipleri “hayatın sadece bu dünya hayatından ibaret olduğunu” zanneden, öldükten sonra dirilmeyi inkâr eden ateist (dinsiz) ve materyalistlerdir. Bu   anlayışta olanlar, bu dünyadan çok uzun bir süre ayrılmayacaklarını düşünürler. Bu yüzden de tüm amaçları dünyayı yaşamaya yöneliktir.  Ölümü unutur, ölümden sonraki yaşantıları için hiçbir hazırlık yapmazlar. En büyük amaçları, imkanları elverdiğince kendilerine iyi bir yaşantı sağlamak, burada geçirdikleri her anı kendilerince en iyi şekilde değerlendirmektir. İnsanların dünyaya olan bu bağlılıklarını Allah Teâlâ Kuran’da şöyle bildirmiştir: “Gerçek şu ki bunlar, çarçabuk geçmekte olan (dünyay)ı seviyorlar.

Önlerinde bulunan ağır bir günü bırakıyorlar.” (İnsan, 76/27) Allah’ı unutmuş olanlar yaşamları boyunca böyle bir çaba içindedirler, fakat âyette ifade edildiği gibi bu dünyanın önemli bir sırrı vardır; dünya hayatı çarçabuk geçmektedir. Dünya hayatından başka bir hayat yokmuş gibi davrananlar, dünya hayatının çok uzun süreceğini zannederek büyük bir yanılgıya kapılırlar.

 Oysa ölümlerinin ardından diriltildiklerinde, dünyada aslında çok az bir süre kaldıklarını anlayacaklardır. Bu durumu Rabbimiz Kur’an’da şöyle anlatmıştır: “Dedi ki: ‘Yıl sayısı olarak yeryüzünde ne kadar kaldınız?’ Dedi ki: ‘Bir gün ya da bir günün birazı kadar kaldık, sayanlara sor. Dedi ki: ‘Yalnızca az (bir zaman) kaldınız, gerçekten bir bilseydiniz” (Mü’minun, 23/112-114)

Herkesin kesin olarak bildiği gibi dünyadaki yaşam süresi sınırlıdır. Birkaç saat, bir gün, bir yıl, 30 yıl ya da 70 yıl... Ve herkes şunu da kesin olarak bilir ki sınırlı olan herşey eninde sonunda bitecektir. Bir insan 80 yıl da yaşasa, 100 yıl da yaşasa her geçen gün kaçınılmaz olan sona doğru ilerler. Bunun örneklerini istisnasız herkes kendi hayatında görmüştür. Uzun vadeli olarak yaptığınızı düşündüğünüz her plan eninde sonunda geçip gitmiştir. Şu anda geriye dönüp baktığınızda hayatınız hakkında söyleyeceğiniz ilk söz “ne kadar çabuk geçti!” olacaktır.

10 yıl yaşamış bir insan da 100 yıl yaşamış bir insan da yukarıdaki âyetlerde ifade edildiği gibi dünyada en fazla bir gün kadar ömür sürdüklerini eninde sonunda fark edeceklerdir. Tıpkı rüyadan uyanan ve çok uzun bir tatil geçirdiğini zannederken yalnızca birkaç saniyenin geçtiğini fark eden insan gibi... Hatta yaşadığı ömür ona öyle kısa gelecektir ki, aşağıdaki ayette bildirildiği gibi büyük hırslarla geçirdiği ve yıllarca süren hayatının yalnızca bir saat içine sığdığına yemin dahi edecektir:

“Kıyamet saatinin kopacağı gün, suçlu-günahkarlar, tek bir saatin dışında (dünya hayatı) yaşamadıklarına and içerler. İşte onlar böyle çevriliyorlardı.” (Rûm, 30/55)
Yüce Allah, dünya hayatının kısa ve geçici olduğu hakkında şöyle buyurur:  “Kendi içlerinde hiç düşünmediler mi ki, Allah göklerde, yerde ve bu ikisi arasında bulunan her şeyi ancak hak ile ve belirlenmiş bir süre için yaratmıştır? Gerçekten insanların çoğu, Rablerine kavuşmayı inkâr etmektedirler.” (Rûm, 30 /8) “Dünya zevki ne de olsa azdır, âhiret, Allah’a karşı gelmekten sakınan için daha hayırlıdır ve size kıl kadar haksızlık edilmez.” (Nisâ, 4/77) İşte bu noktada gerçek iman sahibi insanlar ile dünya hayatından başka bir haytı düşünmeyen insanlar arasındaki fark ortaya çıkar. Bu yanlış düşünce içersinde olan kişiler hayatının yalnızca bu dünyada yaşadığı yıllardan ibaret olduğunu sanmıştır.

Ve “göz açıp kapayıncaya kadar” geçen dünyanın kendince “tadını çıkarmaya” çalışır, ama boşuna yorulur. Çünkü baştan beri anlattığımız gibi bu dünya hem çok kısadır, hem de çok sayıda eksikliklerle doludur. Dahası, Allah’a güvenip dayanmadığı için, dünyanın bütün sıkıntılarının, endişe ve korkularının acısını çeker. İnsanların dilinde ya da en azından zihninde olan bir konu vardır; uzun yaşayabilmek, hatta mümkünse hiç ölmemek… Bilim adamları yüzyıllardır bu konuda ciddi araştırmalar yapmakta ve insanları daha uzun yaşatabilmenin bir formülünü bulmaya çalışmaktadırlar. Ancak ne var ki bugüne kadar bu çalışmalarda hiçbir gelişme kaydedilememiştir.

Çünkü Allah “Senden önce hiçbir beşere ölümsüzlüğü vermedik; şimdi sen ölürsen onlar ölümsüz mü kalacaklar? Her nefis ölümü tadıcıdır. Biz sizi, şerle de, hayırla da deneyerek imtihan ediyoruz ve siz Bize döndürüleceksiniz.” (Enbiyâ, 21/34-35) âyette her insanın ölümlü olarak yaratıldığını ve eceli geldiğinde mutlaka bu gerçekle yüz yüze geleceğini bildirmiştir. İnsanlar her ne kadar düşünmek ya da kabullenmek istemeseler de gerçek budur; insan ölümlüdür. Dünya hayatı ise son derece kısa ve geçicidir.