Nevi şahsına münhasır kişiliği ile başkanlığı döneminde hem ABD hem de dünyayı sarsması beklenen Trump, attığı adımlarla tüm beklentilerin de ötesine geçen işler yapmaya devam ediyor. ABD içinde büyük bir kavga başlatan ve eski sistemin üzerinden âdeta buldozerle geçen Başkan, dünyada İkinci Dünya Savaşı sonrasında ABD ve Batılı müttefikleri tarafından inşa edilmiş küresel liberal düzenin de tabutuna son çivileri hızla çakıyor. Açık bir gerçek var ki o da Trump döneminde tüm dünya, gücün ve muktedir olanın istediğini elde edeceği; normlar, kaideler ve uluslararası hukuk gibi değerlerin tamamen yok olacağı bir döneme doğru sürükleniyor.

Elbette burada eski nizamın sözde değerlerinin hak ve hukuku tam olarak korumaması, sahte bir makyajla işleri idare etme çabası, muktedirlerin çıkarlarına dokunduğunda ilgili değerlerin kolayca esnetilmesi gibi hususlar hep vardı ama şeklen de olsa korunmaya çalışılan asgari hususlar da az veya çok, bir şekilde koruma sağlayabiliyordu. Özellikle de Batı ittifak isteminin içerindeyseniz. Şimdi ise Trump, öncelikle Batı dünyasındaki ülkeleri hedef almaya başladı ve ABD çıkarlarını merkeze alacak şekilde oyunu yeniden kurguluyor. BM, başta uluslararası kurumları aşındırması, Kanada’yı 51. eyalet olarak aşağılaması, Meksika’yı hedef alması, Grönland ve Panama’yı ilhaktan bahsetmesi, AB ülkelerine ekonomik tarifler açıklaması gibi hususlar Batı ittifak sistemini darmadağın etmiş durumda.

ABD içinde çatışma

Trump elbette asıl büyük kavgasını ABD içerisinde veriyor. On yıllar boyu oluşmuş müesses nizamdan geriye kalan unsurlarla büyük bir güç mücadelesi içerisinde. Eskiye dair yerleşik tüm kurum ve pozisyonları tasfiye etmekte kararlı, bunun için arkasında aldığı halk desteğini de kullanarak AB anayasasını da çiğnemekten çekinmeyerek, radikal adımlar atıyor. Kabinesine ve kilit pozisyonlara atadığı marjinal ve sadık profillerle hem kurumsal dönüşüm hem de tasfiye sürecini yönetiyor. Burada Elon Musk yönetiminde DOGE, öne çıkan yeni kurumlardan birisi olarak görülüyor. ABD hükûmetinin ve ilgili kurumların tüm harcamaları DOGE’un denetimi altına alınarak geçmişe yönelik cadı avı başlatılmış durumda. USAID gibi kurumların fonları tamamen kesilirken Pentagon ve CIA’e varıncaya kadar tüm kurumlar ve harcamalar mercek altında. Bu, ABD’de finansal gücün el değiştireceğinin de göstergesi. Trilyonlarca dolarlık harcamaların yeniden dizaynından bahsediyoruz. Elbette Trump’a karşı bir direniş de var. Liberal/Demokrat Senatör/Temsilciler Meclisi üyeleri ve eyalet yönetimleri, medya, Silikon Vadisi’ndeki bazı pozisyonlar, bürokrasi ve yargı kurumları karşı hamleler yapma çabasında.

Gazze’de etnik temizlik arayışı

Burada bir başlık da Trump’ın Gazze’ye ilişkin söylemlerine açmak gerekiyor. Trump ilk döneminde başkanlığı kaybettikten sonra içeride çok ciddi bir kampanyanın hedefi oldu. Siyaseten ve hukuk kurumları yoluyla önü kesilmek istendi, halk desteği olmasına rağmen içeride ciddi anlamda köşeye sıkıştırılmıştı. İşte böyle bir dönemde ABD sisteminde ciddi anlamda güce sahip siyonistlerle ilişkisini güçlendirdi ve başkanlık kampanyası süresince desteklerini gördü. Şimdi de bu ilişkiler ağı bağlamında onların talep ve arzularına hizmet edecek şekilde Gazze meselesini gündeme getirmiş durumda. Gazze’de açık bir şekilde etnik temizlik arayışında. Bölgenin tamamen Filistinlilerden arındırılarak buradaki insanların Mısır ve Ürdün’e sürülmesini sağlamaya çalışıyor. Bunun için her iki ülkeye de ciddi baskı yapmaya başladı. Batı Şeria için de benzer bir hareket tarzı çok olası görünüyor. Bu duruma Filistin halkı ve Arap/İslam dünyası elbette ciddi bir direnç gösterecektir. Yine AB ülkeleri, Çin ve Rusya da benzer bir pozisyona sahip. Muhakkak ki bu çaba ABD/İsrail’i daha da izole edecek bir süreci beraberinde getirecektir. Ayrıca bu böylesi bir gelişmenin Mısır ve Ürdün’ün rejimlerini de ciddi anlamda tehdit edeceğinin farkında değil ya da umursamıyor. İsrail’in güvenliği için hayati derecede önemli role sahip Mısır ve Ürdün’de olası rejim değişiklikleri orta ve uzun vadede ABD/İsrail’in çıkarlarını büyük ölçekte tehdit edecektir.